Geçen hafta yapılan Valiler Toplantısı'nda konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye'nin derin bir ekonomik krizden geçtiğini, 2024 yılında yapılan bütçeye tam uyulsa bile 2,7 trilyon açık çıkacağını, enflasyonun tek haneye indirilmesi gerektiğini, bütçe dengesi ve döviz dengesinin açık verdiğini, kamuda israfın sonlandırılması gerektiğini vurguladı.
Bakan Mehmet Şimşek'in Valiler Toplantısı'ndaki önemli vurguları özeleştiri olarak yorumlanırken iktidarın yönetici kadroları tarafından dikkate alınıp alınmayacağı tartışması konusu oldu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçen haftaki Valiler Toplantısı'nda şunları söyledi:
ENFLASYON ÇIKMAZI
"Türkiye’yi tekrar güçlü bir şekilde küresel kalkınma yarışında ön plana çıkaracak bir program uyguluyoruz. Bu programın ana unsurlarından biri de fiyat istikrarı. Fiyat istikrarından kastettiğimiz enflasyonun tek haneye indirilmesi. Şu anda çok yüksek; bunu aşağı çekmemiz lazım. Aşağı çekmemiz için de dünyanın kurallarına uygun bir programla yolumuza devam ediyoruz. Enflasyonu aşağı çekersek makroekonomik hedeflerimizin tamamını başarabiliriz. Bu o nedenle önemli bir hedef.
TÜRKİYE'DE HEM DÖVİZ DENGESİ AÇIĞI HEM BÜTÇE DENGESİ AÇIĞI ÇOK YÜKSEK
Mali disiplin ikinci konu. Mali disiplinden kastımız şu: Bir ülkede iki tür denge aranır. İçerideki ve dışardaki denge. Dışardaki denge döviz dengesi, yani cari açık. İçerideki denge bütçe dengesi. İkisi açık verirse bu yönetilemez. Dünyada hiçbir ülke yönetemez. Türkiye de yönetemez. Türkiye’de şu anda her iki açık da yüksek. Mali disiplinden kastettiğimiz bütçe açığının deprem harcamaları hariç milli gelire oranını yüzde 3’ün altına düşürmemiz lazım. Yüzde 3’ün üstü zor yönetiliyor. Cari açık dediğimiz mümkün olduğunca dışarıdan, dış borcumuzun yükseltilmesini sınırlamak demek. Bunların hepsi, hepimizi ilgilendiriyor. Çünkü ulusal bir mesele.
TASARRUF TEDBİRLERİNE UYULMASI GEREKİYOR
Mali disiplinle ilgili sizden beklentimiz nedir? Biz bir taraftan kayıt dışılıkla mücadele ediyoruz. Burada bir de işin harcama boyutu var. Biz harcamaları rasyonelleştirmiştik. Tasarruf tedbirleri konusunda sayın Cumhurbaşkanımız bir genelge yayınlamıştı. Uyum noktasında hepimize iş düşüyor. Tasarruf tedbirleri, harcamaların rasyonelleştirilmesi, kayıt dışılıkla mücadele, sosyal yardımlar bunlara çok ciddi kaynak ayrılıyor ve bu kararları siz veriyorsunuz. Deprem harcamalarına tabii bu süreçte yardımcı olmanız gerekir. Cumhurbaşkanımızın 2021’de yayımladığı genelge var. Ben göreve gelir gelmez bu konunun hassasiyetle uygulanmasını istedim. Tasarruf tedbirleri bütün bakanlıklar için önemli ama valilerimiz için de çok önemli.
KAYIT DIŞILIK AKARYAKIT, TÜTÜN VE ALKOLLÜ İÇKİLERDE İNANILMAZ BOYUTLARDA
Kamu harcamalarının büyük bölümü yerelde. Bu harcamaların verimli ve etkili olduğunu görmemiz lazım. Sahada dolaşın, denetim yapın. Sahadakini Ankara göremez, mükerrerlik olup olmadığını siz görebilirsiniz. Bu gözle bakın. Daha düşük maliyetle gerçekleştirilebilir mi buna bakın. Birçok konuda sizden yardım istiyoruz. Yerelde yapılan yatırımların takibi bizim için çok değerli. Harcamalar konusunda bilgisiz olduğunuz konularda Maliye Bakanlığı olarak biz size bilgi veririz. Bizi arayın, bize ulaşın. Bir yerde kayıt dışı faaliyet görürseniz, kayıt dışı işçi çalıştırma konusunu fark ederseniz bizi yönlendirin. Milyonlarca kardeşimiz burada geçici barınıyor çalışıyor ama gelin görün ki çalışma izni alan 80 bin küsür. Bu konuyu bir şekilde konuşmamız lazım. En önemli konular akaryakıt, tütün, alkollü içkiler kayıt dışılığın inanılmaz cazip olduğu konular. Yoksa şaşarım, mutlaka vardır. Birlikte çalışalım, azaltalım.
ADAMIN SERVETİ VAR AMA GÖRÜNÜRDE HİÇBİR ŞEYİ YOK
Bu sene sosyal yardımların bütçesi 497 milyar TL. Bütün Türkiye’deki yatırımlar ki bir kısmı depremle ilgili, bunları ayrı tuttuğumuz zaman 800 milyar TL’yi buluyor. Bunları sadece hak edenlere ödememiz gerekiyor. Vermediğiniz zaman o vatandaş işgücünden çekiliyor, çalışmıyor. Biz çalıştıracak eleman bulamıyoruz. Çalışmıyor, üretmiyor. Hak etmeyene lütfen vermeyin. Alttaki ekipler iyice denetlesin. Bu ülkede o kadar çok kayıt dışılık var ki. Adamın serveti var ama görünürde hiçbir şey yok. Bu konularda da bize yardımcı olmanız lazım. Gittiğimiz her yerde şirketlerimiz çalışan bulamıyor. 2023 yılında deprem için 950 milyar lira ayırmıştık. 2024’te 1 trilyon 28 milyar TL kaynak ayırdık. Bütçe açığının önemli bir bölümü bu. Bunun etkinliği konusunda yine hepimize iş düşüyor. 1999’daki depremden sonra yapılan harcamaların toplamı, deprem vergisinde toplanan paranın 1.6 katından fazladır ama dolaylı olarak altyapıyı da dikkate alırsanız 8 katıdır. Biz deprem için kaynak harcıyoruz, afet riskini azaltmak için kaynak harcayacağız. Bu konuda her türlü işbirliğine açığız."
TOGG ALMAK İÇİN MAKAM ARABALARINI SATIN ÖNERİSİ
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, toplantının ardından yaptığı soru-cevap kısmında bazı valilerin Togg satın almak istediğini söylemesi üzerine, “Makam araçlarınızı satıp, Togg alabilirsiniz” dediği öğrenildi.
