CIA’in 1948 yılında hazırladığı raporunda Türkiye’deki ithal ekonominin yaygınlaşmasının, batının kalkınmasına hizmet edeceği ifade edildi.
Türk ekonomisinin Batı'ya bağlanmasının temellerin ne zaman atıldığı ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) raporunda ortaya çıktı. CIA’in 1948 yılına ait Türkiye raporunda Türk ekonomisinin Batı'ya bağımlı hale getirilmesi ve ithal bir ekonomiye dönüşmesinin önemi ayrıntılı olarak anlatıldı.
Türkiye'ye, ABD tarafından yapılan yardımların özünün Batı ekonomisini kalkındırmak olduğu CIA raporunda, “Ekonomik açıdan Türkiye'nin ABD'nin güvenliği için önemi, esas olarak ABD'nin petrol imtiyazlarına ve en değerli kaynaklarına sahip olduğu bölgelere Sovyetlerin girmesine karşı gösterdiği inatçı direnişinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, Türk ekonomisinin yeniden yapılandırılması ve gelişmesi, Türkiye'nin ABD mal ve hizmetleri için bir pazar ve artan ithalatın kaynağı olarak potansiyelini artıracaktır. Bu, Türkiye'nin Batı Avrupa'nın ekonomik toparlanmasına maddi olarak katkıda bulunma yeteneğini de artıracaktır. Türkiye'de ekonomik istikrarın korunması, Türkiye'nin direnişi sayesinde Sovyet hakimiyetine daha az açık olan yakın ve Orta Doğu pazarlarının korunmasına da yardımcı olacaktır” ifadeleriyle yer aldı.
Bu dönemde bu sürecin Türkiye’yi bağımlı hale getireceği başta Doğan Avcıoğlu olmak üzere birçok aydın tarafından dile getirilmişi. Basında da karşı çıkanlar “Onlar ortak, biz pazar” sloganını kullanıyordu.
CIA: TÜRK KALESİ
Yeniçağ'dan Masum Gök'ün haberine göre, Raporda olası bir Sovyet saldırısında Türkiye’nin neler yapacağı da yer aldı. Raporda “Türkler, her halükarda, ABD ve İngiltere'nin yanı sıra BM'den de destek almaya devam edeceklerdir. Güçlü komşuları SSCB ile ilişkilerini iyileştirmek için her türlü çabayı gösterecek olsalar da, toprak bütünlüğü ve ulusal bağımsızlıklarını ihlal eden tüm taleplere karşı direnmeye devam edeceklerdir. Türkiye, yabancı yardım olsun ya da olmasın, fiili saldırılara da direnecektir. ABD'nin desteği devam ederse, Türk kalesinin siyasi, ekonomik ve askeri güvenliğine büyük fayda sağlayacak ve Türkiye'nin dünya güvenliği ve ekonomik istikrarın tesis edilmesine katılımını daha etkili hale getirecektir” diye yazıldı.
