Yılbaşından bu yana asgari ücretin alım gücü bin 527 lira düşerek 20 bin 577 liraya, en düşük emekli aylığı ise 999 lira azalarak 13 bin 470 liraya geriledi.
Son iki ayda peş peşe gelen vergi ve kamu zamları, milyonlarca asgari ücretli, emekli, işçi ve memurun maaşlarını hızla eritmeye devam ediyor. Yıl başında yapılan zamlar, yüksek enflasyon karşısında büyük oranda etkisini yitirirken, bazı kesimlerin maaşları neredeyse başlangıç seviyesinin altına düştü. Ocak ve şubat aylarında yaşanan enflasyon artışı, halkın alım gücünü ciddi anlamda zayıflatırken, maaş zamlarının kısa sürede erimesine neden oldu.
ASGARİ ÜCRETLİ AÇLIK SINIRININ ALTINA İNDİ
1 Ocak 2024 itibarıyla net asgari ücret 22 bin 104 liraya yükseltilmişti. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ocak ve şubat aylarında enflasyon yüzde 7.42 olarak hesaplanırken, bağımsız araştırma kuruluşu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) bu oranı yüzde 11.87 olarak açıkladı. Bu oranlar doğrultusunda asgari ücretin alım gücü TÜİK’e göre 20 bin 577 liraya, ENAG hesaplamalarına göre ise 19 bin 759 liraya kadar geriledi. Yani asgari ücretlinin cebinden iki ayda en az 2 bin 345 lira, en fazla ise 4 bin 345 lira eksildi.
Zamlar nedeniyle yılın başında açlık sınırında bulunan asgari ücretlinin alım gücündeki bu kayıp, temel gıda maddelerine erişimini daha da zorlaştırıyor. Gıda, kira ve fatura gibi temel giderlerdeki artışlar, geçim sıkıntısını derinleştirirken, milyonlarca kişi temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanıyor.
EMEKLİ MAAŞLARI ENFLASYONA YENİK DÜŞTÜ
Yılın başında yapılan zamlarla en düşük işçi, esnaf ve çiftçi emekli aylığı 14 bin 469 liraya yükseltilmişti. Ancak TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerine göre bu maaşın alım gücü 13 bin 470 liraya, ENAG hesaplamalarına göre ise 12 bin 934 liraya geriledi. Yani emeklilerin maaşı sadece iki ayda yaklaşık 2 bin liraya yakın değer kaybetti.
Memur emeklilerinin durumu da farklı değil. Ocak ayında yapılan 2 bin 30 liralık zamla 17 bin 587 liradan 19 bin 617 liraya çıkarılan en düşük memur emeklisi maaşı, enflasyon karşısında eriyerek ENAG verilerine göre 17 bin 536 liraya düştü. Bu da memur emeklilerinin, ocak ayında aldıkları zammın tamamını kaybettiği ve maaşlarının enflasyon etkisiyle 51 lira eksildiği anlamına geliyor. Uzmanlar, bu hızla devam eden enflasyon artışının mart ayı sonunda emekli maaşlarını yıl başındaki seviyenin de altına düşürebileceği konusunda uyarıyor.
MEMUR MAAŞLARI DÜŞÜŞTE
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre; memur maaşlarına yılın başında enflasyon farkı hariç yüzde 6 oranında zam yapılmıştı. Ancak ocak ve şubat aylarında yaşanan enflasyon, memurların alım gücünü önemli ölçüde azalttı. En düşük memur maaşı 42 bin 100 liradan 37 bin 633 liraya düşerken, öğretmenler 4 bin 917 lira, hemşireler 4 bin 731 lira, polisler ise 5 bin 836 lira kayba uğradı.
Memurlar için enflasyon kaybı nedeniyle temmuz ayına kadar ek bir iyileştirme yapılmazsa, alım güçlerinin daha da düşmesi bekleniyor. Artan gıda, kira, ulaşım ve enerji fiyatları, memurların maaşlarına yapılan zammın kısa sürede etkisini yitirmesine neden oldu.