Nisan’ın zam şampiyonları yüzde 40 ile soğan ve yüzde 33 ile patates oldu. Türk-İş değerlendirmesinde, “Bir buçuk yıldan fazla süredir gıda enflasyonu yüksek seyrediyor. Günümüzde temel sorun geçim sıkıntısıdır. Vatandaş, temel tüketimlerinden daha fazla kısamaz hale gelmiştir” denildi.
TÜRK-İŞ’in, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay yaptığı “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması”nın Nisan 2023 sonuçları açıklandı
Araştırmanın 2023 Nisan ayı sonucuna göre; Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı olan açlık sınırı 10 bin 135,50 TL’ye, gıda harcaması ile giyim, konut, kira, elektrik, su, yakıt, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı olan yoksulluk sınırı 33 bin 014,66 TL’ye, bekâr bir çalışanın “yaşama maliyeti” ise aylık 13 bin 167,15 TL’ye yükseldi.
NİSAN’IN ZAM ŞAMPİYONLARI SOĞAN VE PATATES
Verilere göre mutfak enflasyonundaki değişim de yukarıya doğru oldu. Araştırmaya göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 5,67 oranında gerçekleşti. Dört aylık değişim oranı ise yüzde 24,65 tespit edildi. Son 12 ay itibarıyla değişim oranı yüzde 90,38 oldu. On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı yüzde 115,74 olarak hesaplandı.
Açıklanan verilere göre temel gıdalardaki bazı artışlar ise dikkat çekti. Et grubundaki rakamlara göre tüm hayvansal protein kaynaklarında yüksek fiyat artışı yaşadı. Ortalamada ilk kez balık 140 TL’yi, dana eti 300 TL’yi, kuzu eti ise 350 TL’yi geçerek rekor kırdı, yumurtanın tanesi 3,5 TL’ye dayandı. Bir ayda balık, kuzu, dana, tavuk, yumurta fiyatı sırasıyla yüzde 9, yüzde 21, yüzde 25, yüzde 11, yüzde 3 zamlandı.
Türk-İş araştırmasına göre semt pazarlarında yeşil soğan, kıvırcık gibi salata yeşilliklerinin ve pırasa, lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları sırasıyla yüzde 20 ve yüzde 15 arttı. Gıda sepetinde bu ayın zam şampiyonu yüzde 40’lık artışla 30 TL’ye kadar çıkan kuru soğan olurken onu vatandaşın karnını doyurabilmek için tercih ettiği en temel besinlerden olan yüzde 33 ile patates izledi.
“TEMEL SORUN GEÇİM SIKINTISI”
Türk-İş tarafından araştırmaya yönelik yapılan değerlendirmede ise “Bir buçuk yıldan fazla süredir gıda enflasyonu yüksek seyrediyor. Bu durum sabit gelirlilerin ücret ve maaşlara yapılan zamlara rağmen büyümeden pay almak bir yana alım gücünü düşürüyor. Buna bağlı olarak örneğin son bir ayda ortalama 50 TL, son bir yılda yüzde 150 artan kırmızı eti tüketmek düşük gelirli vatandaşlar için mümkün olmuyor. Sadece hayvansal ürünler değil mutfakta en fazla tüketilen gıdalardan kuru soğan ve patates fiyatları da son bir yılda iki katına kadar artmış durumda. Üstelik dünyada gıda fiyatları BM Gıda ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre bir yıldır aralıksız her ay düşerek %20 azalmış olmasına rağmen… Dar ve sabit gelirli kesimler açısından enflasyonun önlenmesi ve giderek düşürülmesi önem taşımakla beraber aslolan gelirlerin daha fazla artması ve insana yakışır harcamayı karşılayacak seviyede olmasıdır. Günümüzde temel sorun geçim sıkıntısıdır. Gıda alışverişlerinde bile kilogramdan, grama ve tane ile alışverişe göre hayatını idame ettirmek durumunda kalmış olan vatandaş, temel tüketimlerinden daha fazla kısamaz hale gelmiştir” ifadeleri yer aldı.
