ABD’nin Rusya ile ticareti kolaylaştırdıkları gerekçesiyle finans kuruluşlarına yaptırım uygulama tehdidinin ardından bankalar uygunluk kontrollerini arttırırken, Rusya ile Türkiye arasındaki ticaret Aralık sonundan bu yana, ithal Rus petrol kargoları için yapılan bazı ödemelerin gecikmesi nedeniyle sekteye uğradı.
Aralık ayında ABD Başkanı Joe Biden, Hazine Bakanı’na, Dışişleri Bakanı’na danışarak, Rusya’ya yönelik yaptırımlarda “belirlenen herhangi bir kişi için veya onun adına önemli bir işlem veya işlemler gerçekleştirdiği veya kolaylaştırdığı” tespit edilirse yabancı bir finans kuruluşuna potansiyel olarak yaptırım uygulama yetkisi veren bir idari emir yayınladı.
Konu hakkında bilgi sahibi birden fazla kaynağın Reuters’a verdiği bilgiye göre, bu yeni yaptırım tehdidinin bir sonucu olarak, Türkiye’nin Rusya’dan ithal ettiği petrol kargolarının ödemelerinde bazı gecikmeler yaşanarak ödemeler aksadı.
Türkiye, Rus ham petrolü ve petrol ürünlerinin önemli bir alıcısıdır. Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) verilerine göre, Rusya’nın ham petrol ihracatının %5’ini ithal eden Türkiye, AB’nin Rus petrolüne yönelik ambargosunun bir yıl önce yürürlüğe girmesinden bu yana Rusya’nın petrol ürünlerinin %24’ünü satın alarak Rusya’nın petrol ürünlerinin en büyük alıcısı konumunda.
Reuters’ın kaynaklarına göre Türkiye şimdi petrol ithalatı için ödeme sorunları yaşamaya başladı. Reuters’a konuşan dört kaynak, bunun nedeninin Türk bankalarının iş ilişkilerini gözden geçirmeye başlaması ve Rus müşterilerle uyumluluğu sıkılaştırması olduğunu söyledi.
Türkiye’ye petrol akışı kesintiye uğramadı, zira sadece birkaç kargo gecikti.
Reuters’a konuşan bir Türk petrol endüstrisi kaynağı, ödeme sorunlarının “günlük işleyişi etkilemediğini ancak her an bir sorun çıkabileceğini hatırlattığını” söyledi.
Bir Rus petrol şirketinden bir kaynak, Rus petrol ihracatçılarının iki ila üç haftadır Türkiye’den ödeme alamadıklarını söyledi.
“Özellikle Aralık sonundaki yeni yaptırımlardan (tehdidinden) sonra Rusya’ya bazı enerji ödemelerini yapmak zorlaştı. Bazı ödemeler aksadı,” diyor ödemeler konusuna aşina bir Türk kaynak.
“Başlangıçta kararlaştırılan yöntemin değiştirilmesi ya da ödemenin ertelenmesi gerekti ama sevkiyat devam etti. Kargo bazında sorunlar yaşanabilir” dedi.
Bloomberg tarafından izlenen tanker takip verilerine göre, G7 yaptırımlarının daha sert bir şekilde uygulanması ve buna bağlı ödeme sorunları, Hindistan’ın bazı Rus ham petrol kargolarını satın almasını da geciktirdi ve daha önce Hindistan’a giden tankerler doğuya geri döndü.
