DİSK-AR: 'Emeklilerin ve Dar Gelirlilerin Enflasyonu Yüzde 99-115 Bandında'

• Fiyatlar artmaya devam ediyor, yıllık enflasyon yükseliyor. 2021 Aralık’ta yüzde 36,1 olan enflasyon bir yılda 28,1 puan arttı. Resmi enflasyon…
• artmaya devam ediyor, yıllık enflasyon yükseliyor.
• 2021 Aralık’ta yüzde 36,1 olan enflasyon bir yılda 28,1 puan arttı.
• Resmi enflasyon gelir gruplarının alım gücünü yansıtmıyor. DİSK-AR tarafından yapılan hesaplamaya göre emeklilerin ve dar gelirlilerin enflasyonu yüzde 99-115 bandında seyrediyor.
• 2005’ten bu yana TÜFE 1.005 puan, gıda fiyatları endeksi 1.439 puan yükseldi.

TÜFE’deki (2003=100) değişim 2022 Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,18, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 64,27 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 72,31 olarak gerçekleşti.

TÜİK’e göre artışın en yüksek olduğu üç ana harcama grubu ise sırasıyla, yüzde 79,83 ile konut, yüzde 77,87 ile gıda ve alkolsüz içeçekler ve yüzde 73,02 ile ev eşyası oldu.

TÜİK tarafından yayımlanan resmi enflasyon oranları farklı gelir gruplarını yansıtmıyor. Resmi enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir.  Bu nedenle DİSK-AR olarak TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği enflasyonu yeniden hesaplıyoruz. Yaptığımız hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 77,9 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 99,2 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 84,6 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 100,3, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 114,9 olarak gerçekleşti.

Dördüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 77,1 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 57,3 oldu. Böylece en yoksul gelir grubu yüzde 114,9 oranında gıda enflasyonu hissederken, en yüksek gelir grubu ise yüzde 57,3 oranında gıda enflasyonu hissetmiş oldu. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.

TÜİK’e göre Yurt İçi-Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) (2003=100) ise 2022 Aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 0,24 azalarak yüzde 97,72 olarak gerçekleşti. TÜFE ile Yİ-ÜFE arasındaki makas Aralık 2022’de 33,5 puan olarak gerçekleşti.

Enflasyon artmaya devam ediyor. Aralık 2021’de yüzde 36,08 olan enflasyon oranı Aralık 2022’de yüzde 64,27 oldu. Böylece enflasyon oranı bir yılda 28,17 puan artmış oldu.

TÜFE ve gıda fiyatları endeksi artmaya devam ediyor. 2005 yılında 123 olan TÜFE, 2022’de 1.128’e yükseldi. 2005’te 116 olan gıda fiyatları endeksi ise 2022’de 1.555’e yükseldi. Böylece 2005’ten bu yana TÜFE 1.005 puan, gıda fiyatları endeksi 1.439 puan arttı. 2005’te yüzde 7,7 olan enflasyon oranı 2022’de yüzde 64,3 oldu. 2005’te yüzde 4,9 olan gıda enflasyonu ise 2022’de yüzde 77,9’a yükseldi.

Öte yandan son yıllarda gıda enflasyonu ile genel enflasyon arasındaki fark açılmaya başladı. 2005 Aralık’ta gıda fiyatları ortalama fiyatlardan -7 puan düşükken 2022 Aralık’ta 427 puan yüksek seyretmektedir.