Türk parasında yaşanan hızlı değer kaybı ve ekonominin doğru yönetilememesi ile oluşan bağlamlar dış ticaret açığındaki rekor artışı gözler önüne serdi. Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan Eylül ayına ilişkin Dış Ticaret Veri Bülteni telafisinin güç olacak o kaybı veriler ışığı ile duyurdu.

2022 yılı eylül ayında geçen yılın aynı dönemine göre; ihracat yüzde 9,2 oranında artışla 22 milyar 616 milyon dolara, ithalat yüzde 41,5 oranında artışla 33 milyar dolara yükseldi. Dış ticaret dengesi ise 10.3 milyar  dolar  açık verdi. Dış ticaretteki açık, son 12 ayda yüzde 298.3 arttı.

2022 yılının ilk 9 ayında ise geçen yılın aynı dönemine göre, ihracat yüzde 17,1 oranında artışla 188 milyar 224 milyon dolar, ithalat yüzde 40,8 oranında artışla 272 milyar 43 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yılın ilk 9 ayında dış ticaret, yüzde 158.5 artışla 83.8 milyar dolar açık verdi.

Bültene göre, ihracatın yüzde 54'ü hammadde (ara malları), yüzde 35'i tüketim malları, yüzde 11'i ise yatırım (sermaye malları) olarak gerçekleşti.

İthalatın yüzde 81'i ise hammdde (ara malları), yüzde 8'i tüketim malları, yüzde 11'i yatırım (sermaye malları) olarak gerçekleşti.

Türkiye'nin ihracatı eylülde yıllık yüzde 9,2 artışla 22,6 milyar  dolar oldu. İthalatta yıllık yüzde 41,5 artışla 33 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece eylül ayında öncü dış ticaret dengesi yüzde 298,3 artışla 10,4 milyar dolar açık verdi. Dış ticaret hacmi ise yüzde 26,3 oranında artarak 55 milyar 616 milyon dolara yükseldi. Eylül ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı ise 20,3 puan azalarak yüzde 68,5 olarak gerçekleşti. Enerji verileri hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 16,5 puan azalarak yüzde 89,2 oldu. 

Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, ocak-eylül döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre, ihracat yüzde 17,1 oranında artışla 188 milyar 224 milyon dolar, ithalat yüzde 40,8 oranında artışla 272 milyar 43 milyon dolar olarak gerçekleşti. 9 aylık dış ticaret açığı yüzde 158,5 artarak 83 milyar 819 milyona çıktı. Bu dönemde dış ticaret hacmi, yüzde 30 oranında artışla 460 milyar 267 milyon dolara yükseldi.

Rusya'dan ithalat yüzde 187 artış kaydetti

Eylül ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla; Almanya yüzde 18,2 oranında artışla 2 milyar 2 milyon dolar, ABD yüzde 0,7 oranında azalışla 1 milyar 378 milyon dolar ve Irak yüzde 24,3 oranında artışla 1 milyar 277 milyon dolar oldu. İhracatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ihracat içerisindeki payı yüzde 47,6 oldu.

En fazla ithalat yapılan ülkeler ise şöyle gerçekleşti: Rusya Federasyonu yüzde 186,7 oranında artışla 6 milyar 926 milyon dolar, Çin yüzde 28 oranında artışla 3 milyar 706 milyon dolar ve İsviçre yüzde 764,2 oranında artışla 2 milyar 179 milyon dolar oldu. İthalatta en çok paya sahip ilk 10 ülkenin toplam ithalat içerisindeki payı yüzde 61,9 oldu.

Eylül ayında Geniş Ekonomik Grupların (BEC) sınıflamasına göre, en çok ihracat 12 milyar 157 milyon dolarla (yüzde 11,5 artış) "hammadde (ara malları)" grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 7 milyar 866 milyon dolarla (yüzde 5,5 artış) “tüketim malları" ve 2 milyar 530 milyon dolarla (yüzde 11,9 artış) "yatırım (sermaye) malları” grupları takip etti.

En çok ithalat 26 milyar 647 milyon dolarla (yüzde 46,4 artış) "hammadde (ara malları)" grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 3 milyar 580 milyon dolarla (yüzde 19,5 artış) “yatırım (sermaye) malları" ve 2 milyar 751 milyon dolarla (yüzde 31,4 artış) "tüketim malları” grupları takip etti.

Eylül ayında sektörlere göre ihracatın payı sırasıyla; imalat sanayi yüzde 95 (21 milyar 475 milyon dolar), tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü yüzde 2,6 (598 milyon dolar), madencilik ve taş ocakçılığı sektörü yüzde 1,8 (409 milyon dolar) oldu.

Eylül ayında sektörlere göre ithalatın payı sırasıyla; imalat sanayi yüzde 72,0 (23 milyar 764 milyon dolar), madencilik ve taş ocakçılığı sektörü yüzde 22,2 (7 milyar 335 milyon dolar), tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörü yüzde 3,4 (1 milyar 130 milyon dolar) oldu.