İstanbul Ekonomi Araştırma tarafından, her ay Türkiye çapında 26 ilde yaklaşık 2000 kişi ile gerçekleştirilen anket çalışmasının Türkiye Raporu şubat ayı son anket sonucu kamuoyu ile paylaşıldı. Anket sonuçları%95 güven aralığı ve +/- 2,5 hata payı ile elde edildi. Anket sonuçlarına göre, AKP iktidarı afette resmen çuvalladı... Son anket çalışmasında katılımcılara, 11 ili etkileyen 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerde hükümetin afet yönetimi konusunda ne kadar başarılı olup olmadığı soruldu. Bunun yanı sıra genel seçimlerin zamanında yapılıp yapılmaması da soruldu. SON ANKET SONUCU: YIKIMDA EN BÜYÜK SORUMLU KİM? Türkiye Raporu anket çalışmasının “Afeti yönetmek ya da yönetememek” başlıklı bölümde katılımcılara, “Kahramanmaraş merkezli depremlerde yaşanan yıkım konusunda en büyük sorumlunun kim olduğunu düşünüyorsunuz?” sorusu yönetildi. Son anket sonucuna göre, katılımcıların %34’ü depremdeki hasarın en büyük sorumlusunun müteahhitler olduğunu düşünüyor. %28 ile hükümet, %18 ile belediyeler takip ediyor. - Sorumluluğun en az olduğu düşünülen kurum ise %1 ile afet yönetimiyle ilgilenen AFAD, Kızılay gibi kurumlar. - En büyük sorumlunun müteahhitler olduğunu düşünenler %42 ile kadın katılımcılar. - Hükümetin sorumlu olduğunu düşünen katılımcıların büyük çoğunluğunu ise yaklaşık %34 ile erkekler oluşturuyor. - Müteahhitlerin sorumlu olduğunu düşünenlerin en yüksek olduğu grup %43 ile 25-34 yaş grubu iken en düşük yaklaşık %24 ile 65 yaş üstü oluyor. - Hükümetin sorumlu olduğunu düşünenlerin en yüksek olduğu yaş grubu %41 ile 65 yaş üstü. - “Bilmiyorum.” cevabını verenlerin en fazla olduğu grup ise %8 ile en genç grup olan 18-24 yaş grubu. - AK Parti'ye seçmeninin %51’i depremde yaşanan yıkımdan dolayı inşaat mühendisleri/ müteahhitleri suçlarken %11’i hükümeti sorumlu bulmaktadır. - MHP seçmeninin ise %33’ü inşaat mühendisleri/müteahhitleri sorumlu tutarken %16’sı hükümeti sorumlu tutmaktadır. - HDP seçmeninin yarısından fazlası (%55) hükümeti sorumlu tutarken bu oran İYİ Parti seçmeninde %48, CHP seçmeninde ise %47. - Eğitim durumuna göre kırılım yapıldığında, yüksekokul ve üstünden mezun olan katılımcıların %35’i hükümeti sorumlu tutarken ilkokul ve altı katılımcıların %41’i inşaat mühendisleri/müteahhitleri sorumlu tutuyor. - Katılımcılara depremde yaşanan yıkımdan en çok kimin sorumlu olduğu sorulduğunda depremden etkilenen vatandaşların %35’i inşaat mühendisleri/müteahhitleri sorumlu tutarken %27’i Hükümeti sorumlu tutuyor. Bunu %14,5 ile belediyeler, yerel yönetimler takip ediyor. - Deprem bölgesinde olmayan fakat yakınları etkinen katılımcıların ise %35’i benzer şekilde ilk olarak inşaat mühendisleri/müteahhitleri sorumlu tutarken %28’i hükümetleri %18’i ise belediye ve yerel yönetimleri sorumlu tutuyor. - Depremden etkilenmediklerini söyleyen katılımcılara bakıldığında ise yine benzer şekilde %33 ile inşaat mühendisleri/müteahhitler ilk sırada yer alırken bunu %28 ile hükümet ve %19 ile belediyeler, yerel yönetimler takip ediyor. - Tüm gruplarda katılımcıların en az sorumlu tuttukları paydaş ise afet yönetim kurumları. HER ÜÇ KİŞİDEN BİRİ HÜKÜMETİN AFET YÖNETİMİNİ BAŞARISIZ BULUYOR “Kahramanmaraş merkezli depremlerdeki afet yönetimi konusunda hükümeti ne derece başarılı buldunuz?” sorusuna verilen cevaplar ise şöyle: - Toplumdaki her üç kişiden biri hükümetin deprem sürecindeki afet yönetimini “çok başarısız” şeklinde değerlendiriyor. Buna “başarısız” değerlendirmesinde bulunanları da eklediğimizde oran %45’e yükseliyor. Diğer taraftan toplumun %38’i hükümeti afet yönetim sürecinde “başarılı” veya “çok başarılı” görüyor. - Afet yönetiminde hükümetin başarısız olduğunu düşünenlerin en yüksek oranda olduğu seçmen grubu yaklaşık %90 ile HDP olurken, en düşük olarak yaklaşık %17 ile AK Parti oluyor. - 65+ yaş grubundaki katılımcılarımız hükümeti bu konuda yaklaşık %57 ile çok başarısız ve başarısız olarak değerlendirmiş. Çok başarılı ve başarılı olduğunu düşünenlerin en yüksek olduğu grup ise yaklaşık %45 ile 45-54 yaş grubu oluyor. - Depremden yakınları etkilenen katılımcıların %50’si hükümeti başarısız ya da çok başarısız olarak değerlendirirken depremden direkt olarak etkilenenlerde bu sayı yaklaşık %41’e düşüyor. “Kahramanmaraş merkezli depremlerdeki afet yönetimi konusunda muhalefeti ne derece başarılı buldunuz?” - Muhalefet deprem yönetimi konusunda %46 oranında başarısız veya çok başarısız şeklinde değerlendiriyor. Muhalefeti başarılı veya çok başarılı bulma eğilimi ise %39 oranında. - Her dört kişiden biri olumlu veya olumsuz bir değerlendirmede bulunmuyor. - MHP seçmeni yaklaşık %62 oranla muhalefeti deprem konusunda en başarısız bulan seçmen grubu. Bu oran AK Parti seçmeninde yaklaşık %54 seviyesinde. - Başarılı veya çok başarılı değerlendirmesinde bulunan seçmenler arasında CHP seçmeni yaklaşık %44 ile en yüksek seviyede. - 45-54 yaş grubundakilerin yarısından fazlası muhalefeti başarısız ya da çok başarısız buluyor. - Muhalefeti çok başarılı ya da başarılı bulanların en yüksek olduğu yaş grubu yaklaşık %44 ile 65 yaş üstü. - Depremden doğrudan etkilenen katılımcıların yaklaşık yarısı (%49) muhalefeti çok başarısız ya da başarısız olarak değerlendiriyor. - Deprem sırasında deprem bölgesinde olan katılımcıların %40’ı depremden etkilenmeyen katılımcı grubu ise muhalefeti yaklaşık %31 ile çok başarılı ya da başarılı bulduğunu ifade etti. SON ANKET SONUCU: VATANDAŞLAR SEÇİMLERİN ERTELENMESİNİ İSTEMİYOR Araştırmanın “Büyük Depremin Ardından: Seçimler ve Üniversiteler” başlığı altında katılımcılara yönetilen “Haziran 2023’te yapılacak genel seçimlerle ilgili hangi ifadeye katılırsınız?” sorusuna verilen cevaplar şöyle oldu: - Toplumun %71 ile büyük çoğunluğu genel seçimlerin vaktinde yapılması gerektiğini düşünüyor. - %29’luk kesim ise seçimlerin ertelenmesi gerektiği görüşünde. - Seçimlerin ne zaman yapılması gerektiği konusunu depremden etkilenme durumuna göre incelediğimiz zaman, deprem bölgesinde olanların %64’ünün seçimlerin zamanında yapılması gerektiği görüşünü paylaşıyor. Bu oran, yakınları depremden etkilenenlerde %70’e kadar çıkarken kendisi yahut da bir yakını etkilenmeyenlerde %74. - Bütün seçmen gruplarında %56’nın üzerinde çoğunluk seçimlerin zamanında yapılması gerektiği fikrinde. - AK Parti’ye oy verenlerin %57’si seçimlerin zamanında yapılması gerektiği düşünürken bu oran MHP seçmeninde %66’ya kadar yükseliyor. - Muhalefetteki partilerin seçmenlerinde ise seçimlerin zamanında yapılmasını isteyenlerin oranı %85’in üzerinde. %88 oranla HDP bu görüşü paylaşanların en yüksek seviyede olduğu grup olurken ikinci sırada ise %87 ile İYİ Parti var. - 65 yaş ve üstü grubu %82 ile seçimlerin zamanında yapılması gerektiğini düşünenlerin en yüksek seviyede gerçekleştiği grup oldu. - 65 ve üstü yaş grubundan sonra %73 ile 35-44 yaş grubu gelirken üçüncü sırada %71 ile 55-64 yaş grubu var. - “Seçimler ertelenmelidir.” diyenlerin oranının en yüksek olduğu yaş grubu %35 ile 25-34 yaş grubu olurken ikinci sırada ise %32 ile 18-24 yaş grubu var.