Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Zekiye Bacaksız, yaptığı yazılı açıklamayla sağlık alanında yaşananları aktardı. “Çalışana göz boyama, yandaşa milyarlar” başlıklı açıklamasında Bacaksız, “Sağlık çalışanlarını ek ödeme yalanı ile düşük maaşla açlığa mahkûm eden siyasi iktidar, 1 yılda şehir hastaneler üzerinden yandaşa 5,5 milyar TL kira bedeli ödedi” dedi. “BÜTÇEYİ AŞMADIĞINA DAİR VERİLER BÜYÜK BİR SORU İŞARETİ YARATMAKTADIR” Bacaksız, yazısında şu ifadeleri kullandı: “Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’nca yayınlanan Bütçe Giderlerinin Fonksiyonel Sınıflandırılması Aralık ayı tablosunda, bir yılda yap kirala devret modeli ile yaptırılan hastanelerin kira bedelleri için 5.516.017.407,61 TL, hizmet bedelleri için ise 3.222.851.242,99 TL ödendiği görülmektedir. Sağlık Bakanlığı, kiracısı olduğu ve hizmet alımı yaptığı 13 Şehir hastanesi için 1 yılda toplam 8,7milyar TL ödemiştir. Tablolara bakıldığında ilginç bir biçimde görülmektedir ki Sağlık Bakanlığı 2020 bütçesinde şehir hastaneleri için ayrılan bütçeyi aşmamıştır. Sağlık Bakanlığı 2020 bütçesinde şehir hastaneleri için yaklaşık 10,5 milyar TL kira ve hizmet bedeli için ödenek ayrılmıştı. Ekonomik kriz ile birlikte döviz kurları yükselmiş, kira sözleşmeleri döviz üzerinden yapılan şehir hastanelerinin kira maliyetleri de artmıştır. Sağlık Bakanlığı 2020 Bütçesinin TBMM’ye sunulduğu Ekim 2019’da açıklanan Yeni Ekonomi Programı’nda (YEP), Dolar kuru 2020’de 6.00 TL olarak öngörülmüştü. Ancak 2020 yılı içinde Dolar 8,46 TL ya kadar yükselmiş, yılı 7,43 TL ile kapatmıştır. Ayrıca, laboratuvar hizmetleri ve görüntüleme hizmetlerinin de şehir hastanelerinde hizmet alımı yöntemi ile karşılanmasından dolayı Covid-19 pandemisi nedeni ile şehir hastanelerinin hizmet bedelleri de bütçe harcama hedeflerinin dışında yükselmiştir. Döviz tahminlerini tutturamayan, pandemi döneminde hizmet alımları artan siyasi iktidarın şehir hastaneleri için ayrılan bütçeyi aşmadığına dair veriler büyük bir soru işareti yaratmaktadır.” 2021 YILINDA 16,3 MİLYAR ÖDEYECEK Bacaksız, açıklamasını şöyle sürdürdü: “2020 yılında şehir hastaneleri kira ve hizmet bedeli için 8,7 milyar TL için ödenirken, 2021 yılı bütçesinde şehir hastaneleri için 16 milyar 392 milyon TL ödenek ayrılmıştır. Bu tutarın 6 milyar 415 milyon TL’sini hastanelerin hizmet alımı yoluyla sunduğu hizmetler karşılığı oluşturmaktadır. Sağlık Bakanlığı, 2021 yılında şehir hastanelerinin kira bedelleri için 9 milyar 977 milyon TL ödeyecektir. Şehir hastanelerinin açılmasıyla birlikte kamuya ait onlarca hastane kapatılmasaydı devletin bütçesinden milyarlar şirketlere aktarılmayacak, bu kaynak devletin kasasında kalacaktı.” ARANAN KAYNAK KÖİ PROJELERİNDE Genel Sağlık-İş Genel Başkanı Zekiye Bacaksız açıklamasında şunları kaydetti: “Görülmektedir ki bir yandan şehir hastaneleri üzerinden yandaş şirketlere oluk oluk para akarken, pandeminin kahramanları sağlık çalışanları açlığa mahkûm edilmiştir. Pandemi koşullarında büyük risk altında özveri ile çalışan sağlık çalışanlarının maaşları açlık sınırına yaklaşmış, yaşam koşulları zorlaşmıştır. Sağlık çalışanlarına maaş artışı için bütçe bulamayan Sağlık Bakanlığı, şehir hastaneleri üzerinden yandaşa bir yılda 5,5milyar kira bedeli ödemesi yapmıştır. Şehir hastanelerinin kamulaştırılması durumunda kira giderleri devletin kasasında kalacaktır. Bu tutarın sağlık çalışanlarının maaşlarına yansıtılması, sağlık çalışanları için çok şeyi değiştirebilecektir. “SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MAAŞLARI DA PİYASA KOŞULLARINA BIRAKILAMAZ” Ülkemizde sağlık çalışanlarının düşük maaşları, uzun yıllardır döner sermaye ek ödeme sistemi ile giderilmeye çalışılmaktadır. Ancak döner sermaye ek ödeme sistemi, sağlık çalışanları arasında adaletsiz bir şekilde uygulanmakta, birçok sağlık çalışanını ek ödeme kapsamına alınmamaktadır. Sağlık çalışanlarının büyük çoğunluğu ek ödeme almaksızın düşük sabit maaşla gece gündüz demeden görev yapmaktadır. Yıllardır devam eden ve kangrene dönüşen döner sermaye ek ödeme sistemi, pandemi ile tamamen iflas etmiştir. Pandemi ile mücadele kapsamında aciliyeti olmayan sağlık hizmetlerinin ertelenmesi ve yurttaşların enfekte olmaktan korkmaları nedeniyle hastanelere gitmemeleri nedeni ile döner sermayeli sağlık işletmelerinin döner sermaye gelirleri azalmış buna karşın giderleri piyasa koşullarında daha da artmıştır. Döner sermaye havuzunun her yıl biraz daha boşalması sağlık çalışanlarının “0” döner sermaye ek ödemesi almasına varan olumsuz sonuçlar ortaya çıkarmıştır. Sağlık çalışanlarının aylık ücretlerinin, çalıştığı sağlık işletmesine olan arz ve talebe bağlı olarak belirlenmesi kabul edilebilir olmadığı gibi anayasaya da aykırıdır. Sağlık hizmetleri piyasalaştırılamayacağı gibi sağlık çalışanlarının maaşları da piyasa koşullarına bırakılamaz. Sağlık çalışanlarının ek ödeme alamaması olayın bir boyutu iken, şanslı ise alabilenlerin döner sermaye ek ödemelerin emekliliğe yansıtılmaması ise olayın başka bir boyutunu oluşturmaktadır. Odatv'nin haberine göre, Kamuoyunda tüm sağlık çalışanlarının büyük tutarlarda ek ödeme aldığı yönünde algı yaratılmaktadır. Sağlık çalışanları alıp almayacağı, alırsa ne kadar ne zaman alacağı belli olmayan ek ödemeler yerine maaşlarında emekliliklerine yansıyacak artış talep etmektedir. Bunun için aranan kaynak ise şehir hastaneleri gibi KÖİ projeleri üzerinden yandaş şirketlere aktarılan milyarlarca dolardır. Çalışanları yıpratan adaletsiz döner sermaye ek ödeme uygulamasına son verilmeli, sağlık çalışanlarının aylık maaşları yoksulluk sınırının üstüne çekilmelidir. Şehir hastaneleri rant kapısı olmaktan çıkarılmalı ve acilen kamulaştırılmalıdır. Böylece hiçbir gerekliliği yokken yandaş şirketlere KÖİ projeleri üzerinden giden kaynak sağlık çalışanlarının hak ettikleri insan onuruna yaraşır ücrete ulaşmaları için aktarılmalıdır.”