Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın yurtdışından aşı tedarikinde sorun yaşandığını açıklaması gözleri yerli aşılara çevirdi. Türkiye'nin koronavirüse karşı geliştirmeye çalıştığı yerli aşıda serüven devam ediyor. En hızlı yol alınan Kayseri’de Erciyes Üniversitesi (ERÜ) Aşı Araştırma ve Geliştirme Merkezi'nde (ERAGEM) geliştirilen "yerli ve milli" inaktif aşıda ise tarih bilmecesi sürüyor. SÜREKLİ BAŞKA TARİH Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan, 25 Kasım'daki AKP grup toplantısında "Yerli aşı Nisan ayında uygulanabilir duruma gelecek" dediği aşıyla ilgili çelişkili açıklamalar gelmeye devam ediyor. ERAGEM'de, Sağlık Bakanlığı ile Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) tarafından desteklenen yerli aşıyla ilgili son açıklama dün Bakan Koca'dan geldi. SON AŞAMAYA GELMEDİ Koca "Yerli inaktif aşımız Faz 2 denemelerini tamamladı. Sonuçların değerlendirilmesini takip eden önümüzdeki birkaç gün içinde Faz 3 denemelerinin hazırlıkları başlayacaktır. Bu yaygın kullanım öncesi son aşamadır" ifadelerini kullanırken bu sefer tarih vermedi. EN İYİ İHTİMALLE... 5 Kasım 2020'de Faz-1 çalışmalarına başlanan aşının Faz-3 çalışmalarının en iyi ihtimalle Ekim ayında sona ermesi bekleniyor. Sürece aşının Acil Kullanım Onayı alıp piyasaya girmesi ve üretim de eklenince tarihin daha da uzaması bekleniyor. ÇELİŞKİLİ YORUMLAR Aşıda birbirini tutmayan açıklamalar ise kafaları karıştırıyor. Bakan Koca'nın yerli aşı ile ilgili gün gün açıklamaları şu şekilde: 06 Ocak 2021... 3 yerli aşımız insan deneyleri için müracaat etti. 11 Şubat 2021... 17 yerli aşımız var, bir hafta 10 gün içinde en az 3 aşının Faz 1 çalışmasına başlanacak. 17 Şubat 2021... Yerli aşı önümüzdeki sonbaharda elimizde olacak. 11 Mart 2021... Çok yakında 5 yerli aşı adayımızda insan çalışmalarına başlayacak. 1 Nisan 2021... Yerli aşımız en kısa sürede tamamlanacak. DİĞERLERİ NE DURUMDA? Koca'nın dün ERAGEM'in geliştirdiği aşının dışındaki diğer yerli aşılarla ilgili de konuştu. Koca'nın mesajları şöyleydi: "İkinci inaktif aşımız ise Ankara Şehir Hastanesi Klinik Araştırma Merkezi'nde Faz 1 aşamasına başlamış ve ilk gönüllülerinin aşılanmasını tamamlamıştır. Faz 1 çalışması devam eden bir diğer aşı adayımız olan virüs benzeri parçacık aşısı ise ilk gönüllülerinin tamamını aşılamış durumdadır. Mayıs ayı sonunda Faz 2 çalışmasına geçilmesi hedeflenmektedir. Intranazal uygulanacak aşı adayımız için ise Faz I çalışması için araştırma ürünü üretilmiştir. Gerekli testler tamamlandıktan sonra Faz I çalışmasına başlanacak. Adenövirüs temelli vektör aşı adayımız ise üretilmiş ve Faz I aşamasına ulaşmıştır." NE ZAMAN BAŞLADI Odatv'de yeralan habere göre, Aşı çalışmalarına Türkiye diğer ülkelere kıyasla daha erken başladı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank dün HaberTürk canlı yayınında 7 farklı yerli aşı çalışmasının sürdüğünü belirterek çalışmaların 30 Ocak 2020'de COVID henüz pandemi ilan edilmemişken başladığını söyledi.