Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu geçtiğimiz günlerde sosyal medya hesabından paylaştığı video açıklamasında özellikle muhalif siyasileri hedef alan AKtrollere ilişkin kritik bilgilere yer vermişti. CHP'nin hazırlayıp Kılıçdaroğlu'na sunduğu raporda trollerin yapılanması ve isimleri tek tek deşifre oldu. Rapora göre, “lider trol ekibi”, “taşeron trol hesaplar” ve “destek grubu” olarak üçe ayrılan 10 ila 12 bin arasında trol hesap muhalefet liderleri hakkında faaliyet gösteriyor. Raporda, altı aylık zaman diliminde 300 binden fazla gönderi oluşturulduğu bilgisi veriliyor. Trol hesaplarının kullanıcı adları belirli bir siyasi partiyi, ideolojiyi ya da kişiyi, belirli bir siyasi partinin genel başkanının fotoğrafını ya da dini veya milli bir sembolü içerebiliyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, 30 Ocak’ta, sosyal medya platformu Twitter hesabından yaptığı videolu açıklamada, kendisini sosyal medya platformlarında hedef alan trol ağı ile ilgili olarak hazırlanan bir rapordan detaylar paylaşmıştı. 10 İLE 12 BİN TROL HESAP DÜZENLİ FAALİYET GÖSTERİYOR CHP ve Kılıçdaroğlu aleyhinde aylık bazda düzenli faaliyet gösteren ortalama 10 ila 12 bin trol hesabın olduğu ve bu hesapların yine aylık bazda ortalama 250 ila 300 arasında hashtag ürettikleri belirlenmiştir. Bu hesapların ürettikleri paylaşımlar ağırlıklı olarak küfür, hakaret, küçük düşürücü ve aşağılayıcı-alaycı içeriklerden oluşmaktadır. LİDER TROL EKİBİ VE TAŞERON TROLLER Lider trol ekibinde yer alan @sencer_2023, @avicenna_Razi, @themarginale ve @TheLaikYobaz gibi yüklenici trol hesaplar dolaşıma sokulacak içerikleri üretmektedirler. Bunların altında ise CHP’yi ve onun Genel Başkanının özel olarak hedef alan @KANLINEVZAT35, @_trakyali, @SERVETK73804671, @Sabrikontek, @3461_kml, @Abdulla72476125 ve @JAWARECEP8 gibi taşeron trol hesaplar yer almaktadır. Bu hesaplar CHP ve Kılıçdaroğlu hakkında aylık 400 gönderiye ulaşan sıklıkta içerik üretebilmektedir. PİRAMİDİN EN ALTINDA DESTEK GRUBU VAR Piramidin en altında ise destek grubu olarak nitelendirilebilecek daha az sıklıkta içerik üreten @2023TRKY, @Reis_Rte_Reis, @Vatann_Millett, @ak_balkon, @ESMA43188066, @KARA_DAVUT_OF61 ve @emirbrkt gibi kullanıcılar bulunmaktadır. Bu hesaplar üretilen içerikleri dolaşıma sokmak gibi bir görevi üstlenmektedir. EN ÇOK GÖNDERİ TROL @KANLINEVZAT35’TEN Nisan 2021-Ağustos 2021 döneminde üretilen toplam gönderi açısından ele alındığında; @KANLINEVZAT35 4.752 gönderi, @_trakyali 4.615 gönderi, @SERVETK73804671 3.662 gönderi, @MURAT19781848 3.315 gönderi, @Musa76779616 2.179 gönderi, @Sabnikontek 2.062 gönderi, @3461_kml 1.912 gönderi, @Abdulla72476125 1.750 gönderi, @JAWARECEP8 1.742 gönderi, @ekg7154 1.653 gönderi üretmiştir. TROL HESAPLARIN ÖZELLİKLERİ Raporda; CHP ve Kılıçdaroğlu aleyhinde faaliyet gösteren trol hesapların bilindik karakteristik özelliklerinin yanı sıra özgün olarak nitelendirilebilecek özelliklere sahip oldukları da belirtildi. Bu özellikler şöyle sıralandı: “Trol hesaplar sosyal medya dışında görünür değillerdir ve çoğu zaman gerçek bir kimliğe sahip bulunmamaktadırlar. Bazı trol hesapların hesap adlarında dört ve yukarısında rakam bulunabilmektedir. Bu örnekler, trol hesapların rastgele oluşturulduklarına işaret etmektedir. Trol hesapların kullanıcı adları belirli bir siyasi partiyi, ideolojiyi ya da kişiyi içerebilmektedir. Bu hesaplarda gerçek olmayan profil fotoğrafları kullanılmaktadır. Dikkat çekici bir özellik olarak hesap profilleri ya belirli bir siyasi partinin Genel Başkanının fotoğrafını ya da dini veya milli bir sembolü ya da ‘güzel’ veya ‘yakışıklı’ olarak tanımlanacak kadın/erkek görselleri içermektedir. Trol hesaplar, etkileşim için çoğunlukla organize retweet pratiğine başvurmaktadır. Bu kapsamda. CHP’yi ya da Kılıçdaroğlu’nu hedef alan içerikler retweet edilerek kolayca dolaşıma sokulabilmektedir. Trol hesaplar, tek bir kaynaktan çıkmışçasına çok büyük oranda benzer içerikleri paylaşmaktadır. Bunun başlıca nedeni retweet pratiğini çok fazla kullanmalarıdır. Trol hesapların kullanıcı hesapları sıklıkla kapanabilmekte, kapanan hesap adları değiştirilerek farklı adlar altında yeniden aktive edilebilmektedir. Trol hesapların kullanıcı hesapları kısa zaman önce açılmış olsa bile binlerce takipçi sayısına sahip olabilmektedir. Bu durum, söz konusu hesapların fake olarak adlandırılan sahte takipçilere sahip olmalarından kaynaklanmaktadır.” 754 BİN 975 GÖNDERİ ANALİZ EDİLDİ “Cumhuriyet Halk Partisi’ni ve Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu’nu Hedef Alan Troller” başlıklı araştırma raporuna temel oluşturan veri setinin “yüksek oranda Kılıçdaroğlu’nu ve düşük oranda CHP’yi etkileyen 754 bin 975 gönderiden oluştuğu” belirtildi. Gönderilerin, Nisan 2021-Eylül 2021 arasına ait olduğu bilgisi verildi. Trol hesapların ürettiği hashtaglerden örneklerin bu hashtagler altında kaç gönderinin olduğu ve CHP ve Kılıçdaroğlu aleyhinde üretilen gönderi örneklerinin sıralandığı raporda, şu değerlendirmeler yapıldı: ORGANİZE RETWEET CHP'yi ve Kılıçdaroğlu'nu hedef alan organize trol hesaplar çoğunlukla gerçek bir kimliğe sahip bulunmamaktadırlar. Bazı trol hesaplanın hesap adlarında genellikle dört ve daha fazla rakam bulunmaktadır. Bu durum trol hesapların rastgele oluşturulduklarına işaret etmektedir. Trol hesapların bir diğer karakteristik özelliği de kullanıcı adlarının belirli bir siyasal partiye, ideolojiye ya da kişiye atıfta bulunması ya da bunları özdeşleşmesidir. Dikkat çekici bir başka özellik ise bu hesapların profilleri ya belirli bir siyasal partinin Genel Başkanının fotoğrafını, ya dini veya milli bir sembolü ya da ‘güzel’ veya ‘yakışıklı’ olarak tanımlanacak kadın/erkek görsellerini içeriyor olmasıdır. CHP'yi ve Kılıçdaroğlu'nu hedef alan bu hesaplar, etkileşimi artırmak için çoğunlukla organize retweet pratiğine başvurmaktadırlar. ALTI AYLIK ZAMAN DİLİMİNDE 300 BİNİ AŞKIN GÖNDERİ Bu ve diğer kullanıcıların ürettikleri gönderilerin sayısı rapora konu olan altı aylık zaman diliminde 300 bini geçmiş durumdadır." TROLLERDEN 3 YÖNTEM Raporda, “Bu hesaplar CHP ve Kılıçdaroğlu hakkında negatif görünümlü hashtagler ve içerikler üretirken başlıca üç yöntemi kullanmaktadır.” denildi. Raporda bu üç yöntem detaylı olarak şöyle anlatıldı: “SABOTE EDİCİ TWEETLER Bunlardan ilki, belirli bir trol kullanıcı grubunun CHP ya da Kılıçdaroğlu hakkında gösterdikleri refleksle ortaya çıkmaktadır. CHP ya da Kılıçdaroğlu bir açıklamayla, örneğin ‘128 milyar dolar nerede’ sorusuyla Twitter’de gündem olduğunda, trol hesaplar karşıt hashtagler altında, (örneğin ‘128milyarDolarYalanı’) toplanarak bu gündemi sabote edici tweetler üretebilmektedir. MANİPÜLASYON AMAÇLI İÇERİK İkincisi, CHP’nin ya da Kılıçdaroğlu’nun oluşturduğu gündemi saptırma amaçlı girişimlerde kendisini göstermektedir. Bu yönlü trol etkinliğinin en önemli özelliği, belirli bir hedef odaklanmış trol kullanıcı grubunun yine belirli bir hashtag altında (örneğin ‘HemenSeçim’) devam eden tartışmaya dahil olup, Twitter’in retweet özelliğinden yararlanarak manipülasyon amaçlı içerikleri dolaşıma sokmasıdır. Burada da belirli bir hedefe odaklanmış ve çoğunlukla anonim türde adlara sahip trol kullanıcı grupları benzer karaktere ya da desene sahip içerikler üretmektedir. Bu tür trol etkinliğinin olası amaçları arasında CHP ya da Kılıçdaroğlu hakkında olumlu yönde ve olağan seyrinde devam eden bir tartışmaya dahil olmak, onun rotasını saptırmak, dikkati dağıtacak içeriklerle tartışma odağını farklı bir yöne çevirmek ve böylece tartışmayı bozuma uğratarak etkisini hafifletmek bulunmaktadır. Bu trol etkinliği yalnızca manipülasyon amaçlı içerikler üreterek dolaşıma sokmakla yetinmemekte, ayrıca alay, aşağılama, küfür ya da hakaret niteliği taşıyan içerikler üreterek de tartışmaları bozuma uğratabilmektedir. AYNI DİL, AYNI SÖYLEM, AYNI VURGU Üçüncüsü, CHP’yi ya da Kılıçdaroğlu’nu yurttaşlar nezdinde itibarsızlaştırma amaçlı girişimlerde kendisini göstermektedir. Bu yöntemde organize olmuş trol kullanıcı grubu doğrudan CHP’yi ya da Kılıçdaroğlu’nu hedef almaktadır. Belirli trol hesaplar, CHP ve Kılıçdaroğlu hakkında oldukça sık ve düzenli şekilde negatif içerikler üreterek yurttaşlar nezdinde olumsuz bir algı yaratmaya ve yoğun tekrar yoluyla bunu pekiştirmeye çalışmaktadır. Bu trol etkinliğinde de kullanıcı gruplar benzer özellikler gösterebilmekte ve çoğunlukla bir merkezden çıkmışçasına aynı dili, aynı söylemi, aynı vurguları kullanmaktadırlar."