Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, “Yabancı iki haftada 2.4 milyar dolar götürdü” başlıklı yazısında, Merkez Bankası’nda yapılan başkan değişikliğinin maliyetini ele aldı. Aktaş, “Merkez Bankası’ndaki operasyonun iki haftalık maliyeti, yabancıların çıkışı açısından, 2.4 milyar doları buldu. Yabancı yatırımcılar son iki haftada Türkiye’den 2.4 milyar doların üstünde döviz çıkardı” ifadelerini kullandı. “BİR HAFTADA GERÇEKLEŞEN GÖRÜLMEDİK BİR ÇIKIŞTI” Alaattin Aktaş yazısında şunları kaydetti: “Merkez Bankası verilerine göre 19-26 Mart haftasında 1.9 milyar dolarla rekor düzeyde gerçekleşen çıkış, geçen hafta hız kesmekle birlikte yine de yarım milyar doların üstünde gerçekleşti. Yurtdışı yerleşikler ya da kısaca yabancılar 26 Mart-2 Nisan haftasında 504.9 milyon dolarlık menkul kıymet sattı. Bu tutarın 364.4 milyon dolarını hisse senedi, 140.4 milyon dolarını da devlet iç borçlanma senedi satışı oluşturdu. Yabancılar başkanlık operasyonunun yapıldığı hafta rekor düzeyde bir çıkışa imza atmıştı. 19-26 Mart haftasında 813.9 milyon doları hisse senedinden, 1 milyar 104.8 milyon doları da devlet iç borçlanma senedinden oluşmak üzere tam 1 milyar 918.7 milyon dolarlık çıkış yaşanmıştı. Bu, bir haftada gerçekleşen görülmedik bir çıkıştı.” 2.5 MİLYARA YAKLAŞTI “19 Mart’tan 2 Nisan’a kadar geçen süredeki toplam çıkış 2.4 milyar doları aştı” diyen Alaattin Aktaş, yazısını şöyle sürdürdü: “Yabancı yatırımcılar bu iki haftada 1 milyar 178.4 milyon dolarlık hisse senedi ve 1 milyar 245.2 milyon dolarlık devlet iç borçlanma senedi sattı. Böylece toplam satış 2 milyar 423.6 milyon doları bulmuş oldu. Yabancı adeta arkasına bakmadan kaçıyor ama yine de bardağın içindeki damlaları görmek isteyenlere bir kolaylık sağlayalım ve iyi bir haber verelim. Yabancı çıkıyor çıkmaya ama hisse senedi ve DİBS satışında geçen hafta önceki haftaya göre neredeyse dörtte üç azalma oldu. 19-26 Mart haftasında 1.9 milyar dolar olan çıkış, geçen hafta 505 milyon dolarda kaldı. Nereden nereye... Yabancı çıkışının giderek hız kestiğini söylemek istiyorsak bundan güzel veri olur mu! Yabancı çıkışı azalır azalır ve gün gelir bu kez giriş başlar.” STOK NEREYE İNDİ Aktaş, yazısında ayrıca şu ifadeleri kullandı: “Geçen hafta gerçekleşen 505 milyon dolarlık satıştan sonra yabancıların elinde kalan hisse senedi ve DİBS tutarına da bakmakta yarar var. Yabancı yatırımcılar 2 Nisan itibarıyla 23.4 milyar dolarlık hisse senedine sahip durumda. Yabancıların elindeki devlet iç borçlanma senetlerinin tutarı ise yine aynı tarih itibarıyla 7.4 milyar dolar. 19-26 Mart haftasındaki 1.9 milyar dolarlık rekor çıkışa değindiğimiz 2 Nisan’daki yazımızda yabancıların elindeki stok tutarını aktarmış ve çıkışın giderek yavaşlayacağını dile getirerek şöyle demiştik: ‘Özellikle devlet iç borçlanma senedinde bundan sonra çok daha sınırlı satışlar görülecektir. Bunda, hem satılabilecek senet tutarının azalması, hem de faiz yükseldiği için fiyatların gerilemiş olması büyük etki yapacaktır.’ Nitekim yabancıların DİBS satışı 1.1 milyardan 140 milyona indi. DÖVİZ HESAPLARINDAKİ AZALMA 12 MİLYARI AŞTI Yüksek faizin tek başına yapamadığını “yüksek faiz+yüksek kur” birlikte gerçekleştiriyor. Naci Ağbal’ın başkanlığı döneminde faizin artırılmasıyla birlikte kur hızla gerileyince kimse dövizi satmaya yanaşmamıştı. Oysa Şahap Kavcıoğlu’nun başkanlığında faiz yukarıda kalırken kur da yükseldi. Elindeki malı, yani dövizi düşük fiyattan satıp yüksek faizli mevduatı tercih etmeyenler, bu kez ellerindeki dövizi yüksek fiyattan satıp mevduata yöneldi. İşte sonuç ortada... 19-26 Mart haftasında 9.3 milyar dolarla rekor bir azalma gösteren döviz tevdiat hesapları geçen hafta da bu azalışını sürdürdü. Merkez Bankası verileri, döviz tevdiat hesaplarının 26 Mart-2 Nisan haftasında 2.8 milyar dolar daha azaldığına işaret ediyor. Böylece döviz hesapları iki hafta 12.1 milyar dolarlık bir gerileme gösterdi. Geçen haftaki 2.8 milyar dolarlık azalmanın 2.5 milyar dolar kadarı yurtiçi yerleşiklerin hesaplarındaki düşüşten kaynaklandı. 2.5 milyarın da 1 milyar doları gerçek kişilerin, 1.4 milyar doları tüzel kişilerin hesaplarındaki azalmadan oluşmuş durumda. Bu arada yurtiçi yerleşiklerin hesaplarındaki 2.5 milyar dolarlık düşüşün 444 milyon doları parite ve altın fiyatları kaynaklı. Gerçek düşüş 2 milyar dolar civarında.”