2021 yılına 7-8 TL bandında başlayan dolar kuru 20 Aralık'ta tarihi zirveye çıkarak 18.3674 liraya yükselmişti. Dolar, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 'müjde' olarak açıklanan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemiyle -haram- 12 TL bandına geri çekilmişti. Dolar kuru yeniden 18 TL'yi yeniden aşarken, aradan geçen 11 ayda KKM'ye parasını yatıranlar servetine servet kattı. Doların 5 ekimden bu yana son 18.55 ila 18.60 arasında sakin seyir izlemesi KKM'ye olan ilgiyi azalttı. KKM'ye giren miktar son iki haftada büyük düşüş yaşadı. 14-21 Ekim haftasında KKM'ye 11 milyar lira girerken, 21-28 Ekim haftasında ise 9 milyar lira girdi. KKM'deki toplam miktar ise 1 trilyon 463 milyar TL oldu. Son gelişmelerin ardından ünlü ekonomist Alaattin Aktaş, liralaşma hedefiyle yola çıkılan KKM'nin artık cazibesinin bittiğini dile getirdi. KKM'nin "Ekonominin temeline yerleştirilmiş dinamit.” olduğunu vurgulayan Aktaş, "KKM artışı giderek hız kesiyor. Bu iyi bir gelişme." dedi. Aktaş KKM'den çıkacak paranın nereye gideceğini, "Hem TL mevduat faizi yüksek, hem döviz mevduatının faizi. Yani temel adresler belli." diyerek açıkladı. Dünya yazarı Alaattin Aktaş'ın yazısında ilgili bölüm şu şekilde: "Kur korumalı mevduat hesaplarındaki artış ekim ayında büyük ölçüde hız kesti. Artıştaki yavaşlama özellikle son iki haftadır çok belirgin. Kur korumalı mevduattaki artış en azından şimdilik epeyce yavaşladı. Hemen belirtelim; bu iyi bir gelişmedir. Peki şimdi ne olacak? Artık bir süre yatay bir seyir mi göreceğiz; yoksa artış, yerini gerilemeye, hesaplarda çözülmeye mi bırakacak? Ve tabii ki en önemli soru şu: “KKM’ye gitmeyecek ya da KKM’den çıkacak para nereye yönelecek?” ÖNCE DÖVİZLE GİRENLER GİDEBİLİR KKM’yi ilk terk edecekler zaten döviz tutma eğiliminde olan ve KKM’ye DTH dönüşümü yoluyla girenlerdir. Şirketleri ayrı tutuyorum, onların başka başka avantajları var. Ama gerçek kişiler sisteme girdiler; örneğin 1.000 dolarları var, şimdi yine 1.000 dolarları var. Kur korumalı mevduat sistemine TL yatırarak girenler, yani eskiden TL cinsi tasarruf edenler dövizin getirisinin tadına vardı. Ancak o tat sona ermiş gibi. Kur artmıyor artık. Kur böyle yatay devam eder mi, bilinmez; ama şimdilik artmıyor. KKM’ye TL ile girenler de oturup hesabını yapacak ve bir karar verecek... Ya kurların uzun süre artmayacağı düşüncesiyle KKM’den kur farkı alamayacaklarını varsayıp sistemden çıkacaklar ya da kurun yeniden bir atak yapabileceği beklentisiyle sistemde kalacaklar. Sistemden çıkılırsa nereye gidilebilir? Adres hem TL mevduat olabilir; hem döviz alınarak faizle bankaya yatırmak olabilir. SORUN KENDİLİĞİNDEN KÜÇÜLECEK Kur korumalı mevduat uygulaması için hep şu benzetmeyi yaptım: “Ekonominin temeline yerleştirilmiş dinamit.” Her ne kadar birileri hala “Bu uygulama olmasa kur daha da artmaz mıydı” ya da “Faiz artırılsa daha mı iyiydi” gibi ezberlerini dile getirmeye devam ediyor. Onlara ben de bir kez daha şunu söyleyeyim: “Bu uygulamaya niye gerek duyulduğu irdelenmeli. Ayrıca sorun faizi artırmak değildi, faizi indirmekle oldu her şey. Dolayısıyla geçen yılın aralık ayına neler yapıldığı için gelindi, buna bakılmalı.” KKM için ödenen kur farkı ekonomi için büyük bir yük ama daha önemli tehlike uygulamanın bitirilmesi sırasında yaşanacak. Dolayısıyla bu uygulama hiçbir zaman bir anda sona erdirilemeyecek. Ya KKM’nin cazibesi azaldığı için şimdi olduğu gibi yeni katılımlar azalacak ve bir süre sonra sistemden yavaş yavaş çıkış yaşanacak; böylece tutar azalacak. Ya da bitiş için başka bir yöntem bulunacak. Bu arada tabii ki kur artışının önüne geçilebilir ve vatandaş kurun uzun süre artmayacağına ikna olursa kendi isteğiyle sistemden çıkacak ve daha önemlisi eline geçecek parayla döviz almayacak. İşte şimdi sisteme girişin yavaşlamış olması bu çerçevede düşünüldüğünde bir kazançtır. En azından sorundaki büyüme, yani KKM bakiyesindeki büyüme yavaşlamaktadır. "