Yeni Şafak gazetesi yazarı Ahmet Ünlü, belediyelerin lüks makam araçlarını gündem yaparak elştiride bulundu. Ahmet Ünlü “Etik Kurul penceresinden kamuda yaşanan resimli etik ihlalleri” başlıklı yazısında, belediyelerdeki ranta dikkat çekmesi önemli bir çıkış oldu. İşte Yeni Şafak gazetesi yazarı Ahmet Ünlü’nün o belediyelerdeki durumu ortaya koyan yazısı; Bu köşede zaman zaman Kamu Görevlileri Etik Kurulu kararlarına yer vererek bu kurulun daha etkin olması gerektiğini açıklamaya çalıştık. Gördüğümüz en temel husus ise bu kurulun bu haliyle dahi verdiği kararlarda çok ciddi bir işlev gördüğüydü. Bu yazımızda ise bu kurulun hazırlamış olduğu takvimde resimlerle etik ihlallerini anlatan son derece etkili ve anlamlı mesajlar ışığında kamuda yaşanan etik ihlallerini örnekler ışığında izah etmeye çalışacağız. Hazırlanan takvim ve resimler oldukça etkileyici olmuş. Ocak ayında bir kamu görevlisi çiçek dikiyor, başka bir kamu görevlisi ise dikilen çiçekleri arkadan söküyor. Aslında iki kamu görevlisi de kendisine verilen görevi yapıyor. Dikkatli bir göz bu tür olaylara sıklıkla rastlayacaktır. Nitekim birinin yaptığı güzel bir işi sonradan gelen, halef selef olmanın verdiği hınçla acımasızca yıkabilmektedir. KAMUDA YAŞAN SAVURGANLIKLARLA İLGİLİ ÖRNEKLE Takvimde yer alan resimde, bu köşede sıklıkla gündeme getirdiğimiz lüks araçların nasıl kullanıldığı ironik bir şekilde açıklanmıştır. Bir kamu kurumunun önünden geçen iki arkadaştan birisi diğerine “araba fuarına mı geldik” diye soruyor, arkadaşı ise sıralanmış arabalara bakarak “yok canım belediyeler toplantısı” diye cevap veriyor. Bu görüntüler maalesef vakayı adiye haline gelmiştir ve iyice kanıksanmıştır. Sadece garibanlara uygulanan mevzuatın geçerliliği de kalmamıştır. Her halde bu konuya dur deme zamanı gelmiştir. DEVLETİ ALIP DEVLETİ SATMAYA İLİŞKİN ÖRNEKLER Kamu kurumlarında görev ve yetkilerin menfaat sağlama amacıyla kullanıldığı sıklıkla görülen bir uygulamadır. Hazırlanan resimde belediyelerde sıklıkla yaşanan imar vurgunları güzel bir resimle açıklanmış. İmar işlerinde çalışan bir kamu görevlisi “imar onayını verdim… Sen bugün arsaları topla hanım…” diye telefonla konuşuyor. Bazı kamu görevlilerinin özel sektördeki firmaların danışmanı gibi hareket ettiği bilinen ama bir türlü de önüne geçilemeyen acı bir gerçektir. Kamu görevlisi yeter ki bir kereliğine de olsa yanlış yola girmesin. Aksi takdirde yanlışlar çorap söküğü gibi gelmektedir. Resimde olduğu gibi gizli kalması gereken küçük bir bilgi muhataplarını biranda zengin yapabilmektedir. Ama milyonlarca kişinin de hakkına girildiği unutulmamalıdır. KAMU MALLARININ ŞAHSİ İŞLER İÇİN FÜTURSUZCA KULLANIMINA İLİŞKİN ÖRNEKLER Hazırlanan resimde kamuya ait bir araç “gelin arabası” olarak kullanılmaktadır. Gelin arabasının arkasında küçük harflerle “resmi hizmete mahsustur” ifadesi ile büyük harflerle “MUTLUYUZ” ifadesini görüyoruz. Resmi araçların bırakın düğünlerde kullanımını servis aracı olarak kullanılmasını bile kanıksadık. Belki de bundan sonraki takvimlerde resmi araçların arka camına “İçeride bebek var” ibaresi yazılacaktır. HEDİYE ALMA VE MENFAAT SAĞLAMA YASAĞINA İLİŞKİN İHLAL ÖRNEKLERİ Bir kamu kurumuna giden iki kişi kapıda yük aracıyla hediye kolileri taşıyan bir kişiyi görünce diğerine “ihaleler başladı anlaşılan…” ifadesini kullanıyor. Bu görüntüler kamuda sıklıkla görülmektedir. Bu hediyeleri ne alanlar utanıyor ne de verenler. Bundan sonraki takvimlerde üst düzey kamu görevlilerine “Emlakta şok indirim var” ibaresi yazılacaktır. GÖREVİN YERİNE GETİRİLMESİNDE KAMU HİZMETİ BİLİNCİNE İLİŞKİN İHLAL ÖRNEKLERİ Bir kamu kurumuna biri unvanlı diğeri sıradan bir vatandaş gidiyor. Sıradan vatandaş “sıranı bekle” diye azarlamaya muhatap olurken unvanlı bir müdüre “şimdi sizi alıyorum efendim” deniyor. Bu manzara da kamu kurumlarında sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Kimi vatandaşlar kapı kapı dolaştırılırken hatırlılar bir telefonla işini halledebilmektedirler. ADALET, EŞİTLİK VE DÜRÜSTLÜĞE İLİŞKİN İHLAL ÖRNEKLERİ Kamu sınavlarında sıklıkla karşılaşılan kayırmalar güzel bir resimle açıklanmış. Resimde, bir özgeçmiş üzerine iliştirilen “Genel Müdür Yeğeni” ifadesini görüyoruz. Son dönemde yaygınlaşan sözlü sınavlar bu manzaraları sık görülür hale getirmiştir. SAYGINLIK VE GÜVEN İHLALLERİNE İLİŞKİN ÖRNEKLER Hazırlanan resimde mobbing yapan amirini şikayet eden boynunu bükmüş bir personel amiri tarafından sıkıştırılıyor ve “bu kurumda mobbing olduğunu sen mi uydurdun!!!” diye bağırıyor. Kiralık vicdanlı amirlerde bu durum sıklıkla görülür. Hele bir de şikayet dilekçeleri incelensin diye şikayet edilenlere gönderildiğini düşünün. HALKA HİZMET BİLİNCİ VE HİZMET STANDARTLARINA UYMAYA İLİŞKİN İHLAL ÖRNEKLERİ Halka hizmet bilincini anlatan bir resimde bir vatandaş, kamu kurumuna geliyor ancak, kamu görevlisi “mesai bitti, yarın gelirsiniz artık…” diyerek vatandaşın işini yapmıyor. Bu manzaraya da kamuda sıklıkla karşılaşılmaktadır. Ancak, öyle kamu görevlileri de var ki işi bitmeden asla görev yerini terk etmez ve mesai mefhumu gözetmeden çalışır. Bunların da hakkını teslim etmek gerekiyor. ADALET, EŞİTLİK VE TARAFSIZLIK İHLALLERİNE İLİŞKİN ÖRNEKLER Hazırlanan resimde kamuda sıklıkla karşılaşılan bir manzara örnek verilmiş. Bir tarafta sabahtan akşama kadar çalışan ve dosyalara gömülmüş bir personel, diğer tarafta ise keyfi yerinde telefonla uğraşan başka bir personel. Amir, çalışan personelin başında durarak “performansından hiç memnun değilim!!!” diyerek somurtuyor. Dürüstlük ve tarafsızlık ihlallerine ilişkin örnekler Hazırlanan resimde adalet ve nüfuz el terazisinde tartılıyor ve nüfuz kefesi ağır basıyor. Ne kadar acı bir manzara değil mi? ÇIKAR ÇATIŞMASINDAN KAÇINMA İHLALLERİNE İLİŞKİN ÖRNEKLER Bir kamu görevlisi ihaleye arkadaşı girdiği için kara kara düşünüyor. Kafasının bir tarafında “ihaleye arkadaşım katıldığına göre komisyondan çıkmam gerekir…” diye bir düşünce, diğer tarafında ise “kim bilecek ki???” düşüncesi dolaşıyor. Ne kadar da tanıdık manzaralar değil mi? ETİK DEĞERLERE OLAN OLAĞANÜSTÜ İHTİYAÇLA İLGİLİ SON SÖZ Etik, iyi bir yönetimin, siyasetin, yargının ve toplumsal hayatın temel unsurudur. İyi bir kamu yönetimi sistemi, halkına saydam, kaliteli, etkin ve verimlilik anlayışı içinde hizmet veren; karar, eylem ve işlemlerinde etik değerlere bağlı hareket eden yönetimdir. Etik değerlere bağlılık, halkın kamu kurumlarına ve siyasete karşı güven duymalarını ve bunu sürdürmelerini sağlayan bir işleve sahiptir. Bu durum, toplumsal güveni yükselten temel faktörlerden birisi olarak toplumsal uzlaşı, barış ve huzura da önemli ölçüde katkıda bulunur. (Etik Kurulu 2017 yılı Faaliyet Raporu’ndan) Etik ihlali sorununa tek çözüm ise ŞEFFAFLIK ve KURALLARA şartsız riayettir.