Bütçe açığı vatandaşa yansıdı!
Akaryakıta gelen zamlar ve dolar kurunun ciddi artış göstermesi enerji piyasasını da harekete geçirdi. Doğalgaz ve elektriğe gelen zamlar adeta rekor üzerine rekor kırdı! EPDK, 30 Eylül Pazar günü, elektrik tarifelerinde 1 Ekim Pazartesi gününden itibaren zam yapılmasını içeren değişikliği onaylamasıyla 4 kişilik ailenin aylık elektrik fatura bedeli 137,36 TL’ye yükseldi. Doğalgaz ise 3 ayda 3. kez zamlandı. 250 TL doğalgaz faturası 75 TL zamlanarak 325 TL oldu.
Artan petrol fiyatlarını gerekçe gösteren BOTAŞ, doğalgaza yüzde 9 oranında zam talep etmişti. Hemen ardından rekor kur fiyatları, doğalgazı tetikledi. Zam sinyallerinin gelmesiyle elektrik fiyatları da ciddi artış gösterdi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nca (EPDK) 30 Eylül Pazar günü, elektrik tarifelerinde 1 Ekim Pazartesi gününden itibaren zam yapılmasını içeren değişikliği onaylamasıyla 4 kişilik ailenin asgari yaşam standartları için gerekli 230 kilovatsaatlik (kWh) faturanın bedeli, önceki aya göre yüzde 9’luk artışla 137,36 TL’ye yükseldi.
DOĞALGAZ FATURASI 75 TL ZAMLI GELECEK
Diğer yandan 1 Ekim’den itibaren geçerli olmak üzere konutlarda kullanılan elektrik fiyatına yüzde 8, sanayi ve işyerinde kullanılan elektriğe ise yüzde 18 oranında zam geldi. Doğalgaza en son 1 Eylül 2018 tarihinde zam gelmişti. Ekim ayında yapılan zamla birlikte doğalgaza 3 ayda 3. kez zam yapılmış oldu. Üç zammın ardından mesken için elektrik ve doğalgaz fiyatı Temmuz sonuna kıyasla yüzde 30 yükselmiş oldu. Aylık ortalama 250 TL doğalgaz faturası ödeyen bir vatandaş, artık 325 TL ödeyecek. Yani yeni fatura 75 TL zamlı gelecek.
ÜRETİCİYE DE, TÜKETİCİYE DE PAHALIYA PATLAYACAK
Tüketici Hakları Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, “Elektrik ve doğalgaz temel ihtiyaç olduğu için, hepimizin kullandığı ihtiyaçlar listesinde. Elektriğe bu ay başında sanayide yüzde 18 bir zam yapılacağı açıklandı. Şimdi elektrik faturasına baktığımız zaman sene başındaki ile şimdi arasında büyük bir fark var. Bu yüzde 115. Vatandaş o gün 100 lira fatura ödüyorsa bugün 215 lira ödüyor. Daha yüzde 18 zam yapılmadı. Bu zam yapıldıktan sonra fark daha da artacak. Önümüzdeki ay yüzde 135’e çıkacak bu fark. Özellikle sanayiciye ek fark gelecek. Nihai ürünlere de yansıyacağı için bu durum tüketiciyi sıkıntıya sokacak. Gelecek zamlar sanayicinin rekabet etme şansını ortadan kaldıracak. Üretici iç piyasaya satarken de bu maliyete satmak zorunda, bu da tüketiciye pahalılık olarak yansıyacak” dedi.
VATANDAŞA YANSIDI
Tüketicileri Derneği Başkanı Bülent Çebin ise, “Doğalgaza gelen zam doların yükselmesinden kaynaklı. Doğalgaz dolara endeksli olduğu için burada yapacak bir şey maalesef yok. Ya devlet bütçesinden karşılanacak ya da vatandaş olarak biz ödeyeceğiz. Devlet sürekli sübvansiyon yaptığı zaman da dolaylı olarak vatandaşın cebinden çıkacak. 2016 ile 2018 yılları arasında devlet elektrik faturalarına uzun bir zaman zam yapmadı. Bu da bütçe açığı olarak bize döndüğü için yine dolaylı olarak bizim cebimizden çıktı. Ekim ayı itibarıyla elektrik faturaları da kademeli olarak faturalandırılacak. Kademeli faturalandırmanın da vatandaşın gelirine göre yapılması daha doğru olacaktır” açıklamasında bulundu.
YALIYLA GECEKONDU HİÇ BİR OLUR MU?
“Eğer çalışanların maaşlarına her ay zam yapacaklarsa, buyursunlar zam yapsınlar” diyen Aydın Ağaoğlu, “Hane halkı bütçesi sabit dururken, zorunlu giderlerin zamlanmasıyla halk ne yapacak? Soğukta mı oturacak? O zaman da doktor ve hastane masrafları çıkacak. Elektriği, suyu ve doğalgazı herkes kullanıyor. Doğalgazı milyonlarca dolarlık yalıda oturan da, gecekondu da oturan da kullanıyor. İkisi de aynı fiyattan alıyor. Aynı vergileri ödüyor. Burada bir adaletsizlik var. Gelire göre bunlar satılmalı. Bu düzeltilmeli. Elektrik üzerinde dört çeşit vergi var. En bilindik olanı TRT payı. Sanayide ihracat ağırlıklı çalışan kesime destek verilmeli. İç piyasada da üretenler, onlara da destek verilmeli. Onlar üretmediği takdirde yurtdışından getirmek zorunda kalırız ve bu da dolarla satın alma olur” ifadelerini kullandı.
Millî Gazete / Kemal SALA
