Gazeteci Pelin Cengiz, "KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, kurumlar ve gelir vergilerinde indirimler, Hazine arsalarının yatırım yeri olarak tahsisi, düşük faizli kredi desteği" gibi ayrıcalıklara sahip maden şirketlerine yeni olanaklar geleceğini yazdı.

AKP’den ruhsat süresi dolan altın madencilerine faaliyet izni, enerji şirketlerine vergi affı başlıklı yazısında Pelin Cengiz 5 Ekim 2020 tarihinde TBMM Başkanlığı'na sunulan ve 46 maddeden oluşan “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”ni yazdı.

Cengiz, AKP'li milletvekillerinin hazırladığı ve 13 Ekim 2020 salı günü alt komisyonda görüşülmeye başlanacak yasa teklifinin Meclis'ten geçmesi durumunda maden, doğalgaz ve elektrik şirketlerinin, ödemesi gereken KDV'ler, harçlar, kira bedelleri ve yapım ücretlerinden muaf tutulacağını belirtti.

Teklifin şirketlere arazilerin bedelsiz devri ve irtifak hakkında kamu yararı aranması şartını da kaldırdığına dikkati çeken Pelin Cengiz, bazı hallerde verilen cezai yaptırımların da esnetildiğine vurgu yaptı. 

Cengiz'in yazısından bir bölüm şöyle: 

"Kanun teklifinin en kritik maddesi, ruhsat süreleri biten maden şirketlerine faaliyetlerini sürdürmelerine imkan tanıyacak düzenleme…

Enerji piyasasına yeni bazı düzenlemeler getiren torba kanun teklifi, ruhsat süreleri biten maden işletmelerinin süre uzatım talebinde bulunmaları halinde ruhsatları yenilenene kadar faaliyetlerini devam ettirmelerine imkan sağlıyor. 

Kanun teklifinin 3’üncü maddesi ruhsat süreleri, dolmuş, ruhsatları askıda olan şirketlere yönelik bazı kolaylıklar getiriyor.

3’üncü maddenin içeriği şöyle:

“Madde ile süresi içerisinde süre uzatım talebinde bulunulmuş olmak kaydı ile süre uzatım talebi değerlendirmesi tamamlanmayan ruhsat sahalarında 12 ayı geçmemek üzere Bakan onayı ile maden işletme faaliyetlerine izin verilmesine imkan tanınarak aktif ticari hayatı devam eden ruhsat sahiplerinin ve dolayısıyla ülke ekonomisine üretimden kaynaklı kayıplarının önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. 

Madencilik sektörünün gelişmesi, üretim ve istihdamın artırılması ile sektörün GSMH içerisindeki payının yükseltilmesi amacıyla bazı konularda Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge aranılması zorunluluğunun kaldırılması öngörülmekte ancak bunun yanında madde ile maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, birleştirilmesi, sürelerinin uzatılması, devir ve intikalleri ile çevreyle uyum bedeli iadelerine ilişkin müracaatlarda borç durumunu gösterir belge aranılması zorunluluğu korunmaktadır.”

Bu maddenin bu şekilde kanun teklifinin içinde yer alması, son derece “adrese teslim bir madde olduğunu düşündürüyor. 

Bu madde değişikliği Çanakkale Kazdağları’nda siyanürle altın aramak için yüz binlerce ağacı katlederek ormanı tıraşlayıp dümdüz eden, cehennem çukurları kazan, binlerce ağacı daha kesmek için hazırda bekleyen Kanadalı Alamos Gold ve yerli ortağı Doğu Biga Madencilik’i doğrudan ilgilendiriyor.  

Hatırlanacağı üzere, Alamos Gold şirketinin 13 Ekim 2019 tarihinde işletme ruhsatının süresi doldu. Şirket, ruhsatın yenilenmemesi gerekçesiyle bölgedeki faaliyetlerini “durdurduğunu” kaydetti. Ruhsatın yenilenmemesi bir umut yaratmış olsa da, şirket o günden bu yana bölgeden çıkartılmadı. 

Alamos Gold bir yıldır ruhsatsız ve hukuksuz bir şekilde tamamen işgalci olarak, Kazdağları Kirazlı mevkinde faaliyetlerini sürdürüyor. 

Şirket tahliye edilmezken, geçtiğimiz günlerde Alamos Gold’un faaliyetleri başta olmak üzere tüm altın madenciliği faaliyetlerinin durdurulması için bir yılı aşkın süredir yaşam savunucuları tarafından devam ettirilen Kazdağları nöbeti de kolluk kuvveti zoruyla sona erdirildi.

Eğer, bu kanun teklifi yasalaşırsa, 3’üncü madde gereği, Kazdağları’ndaki ekokırımdan sorumlu ve zaten alanı terk etmemiş olan Alamos Gold, bu yasayla birlikte ruhsatı yenilenene kadar faaliyetlerini sürdürebilecek."