AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Osmanlı padişahı II. Abdülhamid’in toprak kaybetmediğini savunmasından sonra AKP’li eski Bakan Hüseyin Çelik’in Abdülhamit hakkında söylediği sözler yeniden gündem oldu. Peki II. Abdülhamit döneminde Osmanlı Devleti ne kadar toprak kaybetti?

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, partisinin Adana’da düzenlediği ‘Gençlik Şöleni’nde yaptığı konuşmada, kendisini Abdülhamid’e benzeten İYİ Parti lideri Meral Akşener’i hedef alarak şunları söyledi:

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Osmanlı padişahı II. Abdülhamid’in toprak kaybetmediğini savunmasından sonra AKP’li eski Bakan Hüseyin Çelik’in Abdülhamit hakkında söylediği sözler yeniden gündem oldu. Peki II. Abdülhamit döneminde Osmanlı Devleti ne kadar toprak kaybetti?

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan, partisinin Adana’da düzenlediği ‘Gençlik Şöleni’nde yaptığı konuşmada, kendisini Abdülhamid’e benzeten İYİ Parti lideri Meral Akşener’i hedef alarak şunları söyledi:

‘Gençler, Sultan Abdülhamid’e laf atan, dil uzatan hanımefendiye şunu sormak lazım, 33 yıl ‘hasta dev’ diye takdim edilen Osmanlı’yı bir karış toprak kaybetmeden yöneten Sultan Abdülhamid’e hakaret, haddini aşmaktır ve bu haddini aşanlara bu millet inanıyorum ki 2023 seçimlerinde haddini bildirecektir. Meral Hanım sen kim, Sultan Abdülhamid’e saygısızlık kim. Ve o 6’lı masada olanlardan, isim vermeyeceğim, 3 tanesi var ki bunlar Sultan Abdülhamid’e bugüne kadar laf söyletmemişlerdi, şimdi ne oldu bunlara da sus pus oldular. Ne oldu bunlara da aynı masanın etrafında oturdukları halde Sultan Abdülhamid cennet mekan, ona laf atanlara haddini bildiremediler. 33 yıl dile kolay. Bu millet, ecdadına hakaret edenlere haddini bildirecektir. ‘

HÜSEYİN ÇELİK’İN SÖZLERİ YENİDEN GÜNDEM OLDU

Elif Çakır ve Yıldıray Oğur’un programına katılan eski AKP’li Bakan Hüseyin Çelik, Abdülhamit hakkında “Hep diyorlar ki; ‘Sultan Abdülhamid zamanında bir karış toprak vermedik.’ Ben diyorum ki; arkadaş siz hangi tarihten bahsediyorsunuz. Sultan Abdülhamid döneminde bizim kaybettiğimiz topraklar, şu andaki Türkiye sınırlarının iki katından daha fazladır.” diye konuşmuştu. Çelik sözleri sosyal medyada yeniden gündem oldu.

ABDÜLHAMİT NERELERİ KAYBETTİ?

Prof. Dr. Emre Kongar Osmanlı İmparatorluğu’nun en çok toprak kaybeden Padişahı II. Abdülhamit’i köşesine 2020 yılında köşesine taşımız ve Abdülhamit döneminde 1 milyon 600 bin km kare toprak kaybedildiğini söylemişti.

Emre Kongaro dönem yazısında şunları söylemişti:

Büyük devletlerin de baskısıyla 1881’de Teselya ve Narda’yı Yunanistan’a verdi. 1897 Savaşı’nda geri alınan Teselya büyük devletlerin baskısıyla aynı yıl, yeniden Yunanistan’a verildi.

1878’de Kıbrıs’ı İngiltere’ye sattı.

1878 Berlin Antlaşması’yla Batum, Ardahan, Kars, Oltu, Kağızman Rusya’ya, Kotur kazası ve civarı İran’a, Bosna Hersek Avusturya’ya bırakıldı.

1881’de Fransa Tunus’u aldı.

1882’de Mısır İngilizlerce alındı.

Bulgaristan, Karadağ, Sırbistan, Romanya, Şarki Rumeli Eyaleti bağımsız oldular; böylece hemen hemen bütün Rumeli kaybedildi.

Girit, Yunanistan’a geçti.

Sonuç ve özet olarak Osmanlı, ikinci Abdülhamit döneminde yaklaşık olarak 1.600.000 kilometre kare toprak kaybetti.

***

DÜYUN-U UMUMİYE’NİN KURULUŞU:

1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) sırasında Osmanlı, Galata Bankerlerine başvurdu. Abdülhamit borsacısı olan Banker Zarifi ile gizli bir antlaşma yaparak yüzde 15 faizi ve yüzde 5 komisyonu kabul etti.

Zarifi’yle ayrıca karşılığında yüzde 12 faiz ve aylık, 0.25 komisyon verilmek üzere 300 bin liralık bir avans anlaşması imzalandı. Güvence olarak da bazı vilayetlerin aşar ve ağnam gelirleri gösterildi.

Savaş devam ederken Zarifi ve birkaç bankerle 45 milyon kuruşluk yeni bir anlaşma daha imzaladı. 93 Harbi kaybedildi; Ruslar, Yeşilköy’e kadar geldi.

93 Harbi sonrasında 1878 yılı itibarıyla Osmanlı’nın, faizler dahil, Galata Bankerlerine toplam 11 milyon Osmanlı Lirası borcu vardı.

Bunun 690 bin lirası doğrudan Yorgo Zarifi’nin alacağıydı.

22 Kasım 1879’da Banker Yorgo Zarifi ve Salamon Fernandez gibi Galata Bankerleri ve Osmanlı Bankası yetkilileriyle “Rüsumu Sitte” (Altı vergi) anlaşması imzalandı.

Anlaşmaya göre, tuz tekeli, tütün tekeli, damga resmi, alkollü içki, balık avcılığı ve ipek vergisi gibi Osmanlı’nın 6 kalem sağlam geliri; “Rüsumu Sitte İdaresi”ne bırakıldı..

Bunu gören Avrupalı alacaklılar hemen harekete geçtiler ve Osmanlı İmparatorluğu ile 20 Aralık 1881’de “Muharrem Kararnamesi”ni imzalayarak “Düyun-u Umumiye İdaresi”ni kurdular; “Rüsumu Sitte” gelirleri de bu idareye devredildi.

Böylece Osmanlı İmparatorluğu tam bağımlı hale geldi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Gençler, Sultan Abdülhamid’e laf atan, dil uzatan hanımefendiye şunu sormak lazım, 33 yıl ‘hasta dev’ diye takdim edilen Osmanlı’yı bir karış toprak kaybetmeden yöneten Sultan Abdülhamid’e hakaret, haddini aşmaktır ve bu haddini aşanlara bu millet inanıyorum ki 2023 seçimlerinde haddini bildirecektir.” Sözleri üzerine Murat Bardakçı’nın Abdülhamit’in kaybettiği toprakları anlattığı videosu yeniden gündem oldu.

Murat Bardakçı Abdülhamit’in kaybettiği toprakları şöyle anlatmıştı:

“Tunus 163 bin 610 metre kare, Mısır 1 milyon 81 992 kilometre kare. Bugünkü Türkiye Cumhuriyeti’nden daha büyük. Kıbrıs 9 bin 251 kilometre, kare Sırbistan 77 bin 414 kilometre kare, Karadağ 13 bin 812 kilometre kare, Romanya 238 bin 390 bin metre kare. Toplam 1 milyon 592 bin 896 kilo metre kare. Yani bugünkü Türkiye Cumhuriyeti arazisinin iki katı”