Koronavirüse karşı dünyanın dört gözle beklediği aşı çalışmalarında sonuçlar tek tek açıklanıyor.

Aşı üretme yarışını önde götüren devlet ve şirketler şöyle:

Çin Sinovac aşısı…

Rusya Sputnik V aşısı…

Alman Bionteac ve Amerikan Pfizer’in ortak geliştiği aşı…

ABD merkezili Moderna’nın aşısı ve İngiliz merkezli Astrazeneca şirketinin geliştirdiği aşı…

Dünyadaki birçok devlette arka arkaya anlaşmalar yaparak, milyonlarca doz aşı siparişleri vermeye başladı. Aşıyı bulmak için başlayan yarış, bu kez aşıları elde etme yarışına dönüştü. Özellikle ABD ve Avrupa Birliği ülkeleri, milyonlarca doz aşı anlaşmalarını önden yaptılar.

Bu durum Türkiye’de de tartışmalara neden oldu.

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de aşı merakla bekleniyor.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 11 Aralık’tan sonra aşıların geleceğini ve bunların ilgili kurumlarca tetkiklerinin yapılması sonrasında aşılamanın başlayacağını söyledi.

Türkiye, Çin ile anlaşma yaptı ve Sinovac aşısının 50 milyon dozu ücretsiz olarak gelecek. Aşı iki doz uygulandığı için bu aşıdan Türkiye’de 25 milyon yurttaş yararlanacak. Bakan Koca, diğer aşı şirketleri ile görüşmelerin devam ettiğini de anlattı.

Türkiye, “aşılar ne zaman gelecek, gelen aşılar yeterli olacak mı, başka aşı şirketi ile neden anlaşmalar yapılmadı, Türk aşısını Nisan ayında vurulabilecek miyiz” sorularını tartışmaya devam ediyor.

Odatv'nin haberine göre, Peki Çin aşısını Türkiye’ye kim getirecek, dağıtımı nasıl yapılacak?

ETHEM SANCAK ODATV'YE KONUŞTU

Türkiye ile Çin arasındaki aşı anlaşmasının detayları sır gibi saklanıyor. Aşının nasıl getirileceği, kim tarafından dağıtılacağından kimse söz etmiyor.

Siyaset kulislerinde ise Çin aşısını işadamı Ethem Sancak’ın getireceği iddiaları konuşulmaya başlandı. Çünkü Sancak Ailesi’nin ilaç dağıtım pazarındaki rolü eskilere dayanıyor.

Sancak Ailesi ilk olarak 1987 yılında Türkiye’deki ilaç dağıtım pazarına girdi ve Es Ecza Deposu’nu kurdu. 1993 yılında ise ikinci bir markası olan Hedef Ecza Deposu’nu kuran Sancak Ailesi, 2001 yılında sektörde lider konuma geldi. 2001 yılında dünya ilaç dağıtım ağında öncü olan Alliance Boots ile Hedef Ecza Deposu arasında anlaşma yapıldı ve böylece Sancak Ailesi ilaç dağıtım pazarında dünyaya açıldı. Bu ortaklıkla kurulan Hedef Alliance Holding yönetim kurulu başkanlığını da Ethem Sancak yaptı. Ayrıca Ethem Sancak, 2004 – 2010 yılları arasında Türkiye Ecza Depocuları Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanlığını yaptı.

Ancak Sancak Ailesi 2013 yılında hisselerini iş ortağı olan firmaya satarak, ilaç dağıtım işine ara verdi.

6 yıl aradan sonra…

2019 yılının Kasım ayında, Ethem Sancak tekrar sektöre girdi ve merkezi İstanbul Avcılar’da olan Sancak Ecza Deposu faaliyete geçti. Yani Ethem Sancak, ilaç depolama ve dağıtımı konusundaki girişimleri ile de bilinen işadamları arasında.

Bu sebeple Çin’den Türkiye’ye aşıları da Ethem Sancak’ın getireceği kulislerde konuşulmaya başlandı.

Bunun üzerine iş adamı Ethem Sancak’ı aradık ve iddiaları sorduk.

“Biz Çin aşısı işinde yokuz. Bizim bir aşı için başvurumuz var ama o ticari sır şu an açıklayamam. Tabi Moderna’ya da başvuracağız, Pfizer’e de başvuracağız. Ancak Çin aşısı işinde biz yokuz. Bu sürekli devam edecek bir iş. Başvurularımızı yapacağız. Covid aşısı da devam edecek” diyen Ethem Sancak, 2019 yılında tekrar faaliyete geçen Sancak Ecza Deposu için ise şunları söyledi:

“Eskiden soğuk dağıtım depomuz vardı, onu satmamıştık. Yeğenlerim tekrar faaliyete geçirdi. Türkiye’deki eczacılar bizim hizmetimizden çok memnundu, tekrar faaliyete geçmemizi istediler.. Bunun üzerine geçtik. Şu an zaten kanser ilaçları ve birçok aşının dağıtımını yapıyoruz. Bizde gençleri toparladık bu işe girdik.”

Covid-19 aşısının dağıtımının yıllarca süreceğini ve Sağlık Bakanlığı’nın da henüz mevzuatı tam anlamıyla netleştirmediğini belirten Ethem Sancak şu ifadeleri kullandı:

“Dediğim gibi şu an da bizim temasta olduğumuz bir ülke bir firma var. Bizim dışımızda 1-2 firma daha başvurdu. Ancak Çin aşısı değil başka firma. Çin aşısını bize yoruyorlar ama biz yokuz bu işte. Bakanlık kendi alıp dağıtacak. Bir firma ile anlaştığını duydum ama ismini bilmiyorum.

Onun dışında serbest pazara düştüğünde de bir şirkette anlaşılır. Şu an Sağlık Bakanlığının oluşturacağı yeni prosedürleri de bekliyoruz.

Bu yıllarca sürecek ve binlerce eczane var. Vatandaş kendi cebinden de verebilir. Bakanlığın mevzuatının netleşmesini bekliyoruz.

Şimdi başka bir durum da var. Pfizer ‘yılda 50 milyon doz üretebilirim’ diyor. İki doz uygulanacağı için 25 milyon insana vurulabilir. Bu kime yetecek. İngiltere anlaştı mesela Pfizer’le ama onun da nüfusu ortada. Bu konular belirsiz. Öte yandan Çin daha seri üretebiliyor aşıyı. Çin’in tekniğini biliyoruz, yıllardır kullanılıyor. Pfizer’in yeni teknoloji ile ürettiği aşı ise ilk kez uygulanacak. O yüzden yan etkilerini bilmiyoruz. O yüzden hangisi daha güvenli şeklinde televizyonlarda yapılan tartışmalar doğru değil.”