Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler ise yüzde 40 artarak 867 milyar TL oldu. Ağırlıklı olarak ihtiyaç kredisinin kullanıldığı bireysel kredi kullanan kişi sayısı ise 34 milyona çıktı. Millî Gazete’ye konuşan Prof. Dr. Aziz Konukman, iktidarın bakış açısının sadece krediden ve sorunları ertelemekten ibaret olduğunu ve  vatandaşın krediye mahkûm edildiğini ifade ederek, “34 milyon kişi bireysel kredi kullanmış. Devlet vatandaşı unutunca vatandaş krediye muhtaç oldu” dedi.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre, üye kuruluşlar tarafından kullandırılan nakdi krediler 2020 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 34 artarak 3,7 trilyon TL oldu. Nakdi kredilerin 3,6 trilyon TL’si bankalar, 57 milyar TL’si finansal kiralama şirketleri, 32 milyar TL’si finansman şirketleri ve 29 milyar TL’si faktoring tarafından kullandırıldı. TBB Risk Merkezi verilerine göre, ticari krediler yüzde 33 artarak 2,9 trilyon TL oldu. Ticari kredilerin toplam krediler içindeki payı yüzde 77 olarak gerçekleşirken; ticari krediler içinde imalat sanayii yüzde 28 ile en yüksek paya sahip oldu. Aralık 2020 itibarıyla tasfiye olunacak alacak oranı en yüksek olan sektör yüzde 10 ile inşaat sektörü oldu. Bu sektörü yüzde 6,4 ile turizm sektörü ve yüzde 6,1 ile enerji sektörü takip etti.

İHTİYACI OLAN KREDİYE MAHKÛM OLDU

Bankalar ve banka dışı finansal kuruluşlar tarafından kullandırılan bireysel krediler yüzde 40 artarak 867 milyar TL oldu. Bireysel kredilerin yüzde 46’sını ihtiyaç kredileri, yüzde 33’ünü konut kredileri, yüzde 17’sini kredi kartları ve yüzde 5’ini taşıt kredileri oluşturdu. Bireysel kredilerde tahsili gecikmiş alacak oranı bir önceki yıla göre 1,5 puan düşerek yüzde 2,3 seviyesinde gerçekleşti. Bireysel kredi kullanan kişi sayısı (takipteki krediler hariç) son bir yılda 2,1 milyon kişi artarak 34 milyon kişi olurken, ortalama kredi bakiyesi ise 25,5 bin TL düzeyinde gerçekleşti.

“BÖYLE BİR YAPI NASIL SÜRDÜRÜLECEK”

Prof. Dr. Aziz Konukman, gazetemize konuşarak Türkiye’nin kredi kullanımındaki korkunç boyuta ulaşan rakamlarını değerlendirdi. “Türkiye Bankalar Birliği ile diğer ülkelerin verilerini karşılaştırdığımızda aklıma meşhur bir deyiş geliyor: ‘Millet gider Mersin’e, biz gideriz tersine’, durum aynen böyle” diyen Konukman, “Dışardaki merkez bankaları, pandemide helikopter paraya başvurdular. İnsanlara doğrudan para bırakıldı, nakit bırakıldı ve faiz indirimine gidildi, mali teşviklerle destek sağlandı. Biz de ise yoksullaşan insanlara nakdi yardım yapılmadı. Sadece 6 milyon 350 bin aileye, biner liralık yardım yapıldı. Sosyal Koruma Kalkanı, Aralık itibariyle çeşitli fon ve yardımlardan 45,3 milyar liraydı. Bu da milli gelir yüzde 1’i bulamadı. Birçok ülke bütçeden yardım yaparken biz de bütçeden yardım olmadı. Böyle bir yapı nasıl sürdürülecek?” dedi.

“HÜKÜMET VATANDAŞI KREDİYE İTTİ”

Vatandaşın ekonomik krizin altından bu şartlarda çıkmasının mümkün olmadığını söyleyen Konukman, “Yetkililer ekonomik zorluk çeken vatandaş için ne yaptı? Nakdi kredileri gündeme getirdi. Burada problemli olan şey bakış açısıdır. Bakış açıları sadece krediden ve sorunları ertelemekten ibaret. Doğrudan gelir transferi yapmaktansa kredi ile çözüm aradılar. Bu sadece insanlar için değil şirketlere için de böyle oldu. İşte görüyoruz ticari krediler artış göstermiş. Büyüme oranına IMF yüzde 1,2 diyorken, OECD 0,2 küçülme diyordu. Biri iyimser biri kötümser. Bunlar yılın kurtarılma çabasıdır. Burada tuhaf olan şey inşaat sektörünün oranı yüzde 10. Bunun sebebi de en çok tasfiye olacak kredi sebebi inşaat sektöründe. Batan kredileri takibe alarak da halının altına süpürüyorlar. Normalde tasfiye olması gereken kredileri takibe alarak batık göstermiyorlar. Piyasada bir cambazlık dönüyor” ifadelerini kullandı.

“34 MİLYON KİŞİ BİREYSEL KREDİ KULLANDI”

Vatandaşın krediye mahkûm olduğunun altını çizen Konukman, “Vatandaşı desteklemiyor, krediye mahkûm ediyorsun. 34 milyon kişi bireysel kredi kullanmış. Devlet vatandaşı unutunca vatandaş krediye muhtaç oldu. Merkez Bankası para bassa, vatandaşa verse ne olur? İnsanlar harcama yapar ve piyasa canlanır. Ama insanlar borçlandı. Yaz aylarında insanların durduk yere aklına konut kredisi getirildi. İleride ne olacak? Tasfiye olacak krediler patlayacak. Çünkü yapılandırmalar olacak. Aslında o krediler geri dönmeyecek. Ancak yapılandırma gibi ayak oyunları ile gösterecekler” diye konuştu.

Kaynak:Milli Gazete / Furkan Erten