İnşaat maliyetleri artınca sıfır konutların fiyatı yükseldi, talep düştü. İkinci el konutlara yönelen vatandaşlar ise bu sefer de artan daire fiyatlarıyla karşılaştı. Eski ve yeni konut arasındaki fiyat farkı yüzde 10'a kadar geriledi.
ORTA SINIFIN KONUT ALMA İHTİMALİ ZORLAŞIYOR
Dünya Gazetesi’nden Leyla İlhan’ın haberine göre artan inşaat maliyetleri yeni konut inşa etmeyi zorlaştırırken, orta sınıfın alımlarını da düşürdü. İMKON verilerine göre son 1 yılda malzeme fiyatlarında ortalama yüzde 229 artış yaşandı. Mart 2021’de 5 bin 500 TL olan inşaat demirinin tonu, Mart 2022’de yüzde 190 oranında artarak 16 bin TL’ye yükseldi. 2021 yılı mart ayı ve 2022 yılı mart ayı arasında; çimentonun tonu 250 liradan yüzde 300 artarak 1000 liraya, betonun metreküpü 220 liradan yüzde 300 artışla 800 liraya, alüminyumun kilosu 35 liradan yüzde 171 artışla 95 liraya ve düz camın metrekaresi 90 liradan yüzde 222 artışla 290 liraya çıktı. İnşaat sektörü temsilcileri, orta sınıfın konut almasının giderek zorlaştığını belirtirken, firmaların azalan arzdan dolayı gelen zamları konut fiyatlarına yansıtacağını söyledi.
İKİNCİ EL KONUT FİYATLARI SIFIR DAİRELERİ YAKALADI
Sıfır konut alamayan vatandaşlar ikinci ele yöneldi. Bu durum da ikinci el konut fiyatlarını yükseltti. Eski ve yeni konut arasındaki fiyat farkı yüzde 10'a kadar geriledi. TÜİK rakamları da ikinci elde artan talebe dikkat çekti; verilere göre 2020 yılında toplam konutlar içinde ikinci el satışların satış payı yüzde 65,2 iken, 2021 yılında bu oran yüzde 69,1’e kadar çıktı.
KONUT FİYATLARI YÜKSELECEK NEDENİ İSE MALİYETLER
1 yılda çimento ton fiyatının 250 liradan 1000 liraya yükseldiğini aktaran İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Fiyatlar daha da artacak görünüyor. Eskiden arz yüksekken üretici bu fiyat artışlarını bir şekilde dengeleyebiliyordu. Şimdi öyle bir durum yok. Çünkü arz yok, yeni proje yok. Dolayısıyla, olduğu gibi zamları aktarması lazım. Şimdi bizde betonun, çimentonun, demirin maliyeti arttıkça bu bedelleri satışlara eklemek zorundayız. Ancak çok proje yapılırsa, arz fazlalaşacak ki zamlar daha az yansıtılsın" dedi.
"METREKARE MALİYETİ 12 BİN LİRA"
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Başkanı Tahir Tellioğlu ise, “Çimento aynı zamanda birçok malzemenin fiyat artışını da tetikliyor” dedi. İnşaat metrekare maliyet bedellerinin arsa hariç 6 bin TL’lere geldiğini ifade eden Tellioğlu, “Arsa dahil Türkiye genelinde ortalama 12 bin TL’ye yükseldi metrekare birim fiyatları. 2 ay önce 10 bin TL seviyesindeydi” şeklinde konuştu. 2005 yılında Türk vatandaşlarının konuta erişim oranın yüzde 35 ila 40 iken 2014-2016 yılında bu oranın en yüksek seviyesine çıkarak yüzde 70’e geldiğini anlatan Tellioğlu, “Yani 100 kişiden 70’i ev alabilir seviye oluşmuştu. Şimdi geldiğimiz noktada tekrar yüzde 30-40 bandına geriledik” açıklamasını yaptı.
ÇİMENTO FİYATLARI MART AYINDA YÜZDE 60 ARTTI
Son 1 yılda çimento fiyatlarında yüzde 300’e yakın artış yaşandığını ifade eden hazır beton sektörü temsilcileri, “Mart ayında yüzde 30 zam yapıldı. Şimdi yeniden yüzde 30 daha zam yapılacak. Böylece artış oranı bir ayda yüzde 60’a çıkacak” dedi. Bu zamlarla hazır beton firmalarını taahhütlerini yerine getiremeyeceğini belirten sektör temsilcileri şu açıklamayı yaptı: “Bu durum sözleşmesi bitecek olan müteahhitlik firmalarını da zorluyor. Eskiden sözleşmelerde çimentoyu almaları için müteahhitlere 6 ay süre koyarken, son 1,5 ayda bu süreleri 1 ay ile 2 ay arasına çektik. Artık 10 günde fiyatlar değişiyor. Dolayısıyla mal almadan zam isteyince müteahhit feryat ediyor ve kendince kabahatli arıyor. Bazı beton firmaları da artan fiyatlardan dolayı ifa güçlüğüne düşüyor” dedi.
