Genel sonuçlara baktığımızda katılımcıların toplamda %66’sı ekonominin bugün itibari ile Çok kötü/Kötü olduğunu ifade etti. Bu oran bu zamana kadar gördüğümüz en yüksek olan %53 seviyesinden 14 puan daha fazla....

Ekonomik karamsarlık zirve yaptı

TUIK’in Eylül Tüketici Güven Endeksi aylık %3,2 oranında artarken, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksleri Eylül ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %6,4 arttı,  perakende ticaret sektöründe %1,5 ve inşaat sektöründe %2,0 azaldı.

Halbuki, Ağustos ayında yukarda anılan tüm endeksler yükselişler kaydetmişti. Bu manzara Eylül ayında ekonomide güvenin daha iyiye gitmediğini, ya da Ağustos’a nazaran geleceğe dair iyimserliğin artmadığı şeklinde yorumlanabilir.

“Ekonomik güvene” farklı bir bakış İstanbul Ekonomik Araştırmalardan

Her hafta günce konularda yurtçapında anketler düzenleyen Istanbul Ekonomik Araştırmalar (IEA) ise vatandaşların Eylül’de ekonominin geleceği hakkında iyice karamsarlaştığını bulguluyor.

IEA şöyle yazdı:

Bugün gerçekleştirilen PPK toplantısı sonucunda Merkez Bankası politika faizini 200 baz puan artırarak 10,25 seviyesine yükseltti. Merkez Bankası’nın bu kararı öncesi ve geçtiğimiz günlerde yaşanan kur artışlarından önce düzenlediğimiz ankette katılımcılardan ekonomiyi değerlendirmelerini istemiştik. Her ayın ikinci anketinde kamuoyunun ekonominin bugünü ve geleceği hakkındaki görüşlerini analiz etmek adına sorduğumuz iki soruyu Eylül ayının ikinci anketinde yeniden sorduk. Tüm bunları bir araya getirerek ekonomideki gidişatın toplumdaki yansıması hakkında bir analiz hazırladık.

Genel sonuçlara baktığımızda katılımcıların toplamda %66’sı ekonominin bugün itibari ile Çok kötü/Kötü olduğunu ifade etti. Bu oran bu zamana kadar gördüğümüz en yüksek olan %53 seviyesinden 14 puan daha fazla. Bir önceki ayın sonuçları ile karşılaştırdığımızda bu oranda 20 puanlık bir artış söz konusu. Öte yandan katılımcıların yalnızca %12’si ekonominin bugün itibari ile Çok iyi/İyi olduğunu belirtti. Ekonominin “Ne iyi ne kötü” olduğunu düşünen katılımcıların oranı ise %20 olarak karşımıza çıkıyor. Bir önceki ayın anketinde bu oran %33 seviyesindeydi. Sonuç olarak Ağustos ayında “Ne iyi ne kötü” yanıtını veren katılımcıların Eylül ayında büyük bir oranda Çok Kötü/Kötü yanıtını tercih ettiği söylenebilir.

Genel sonuçlara baktığımızda katılımcıların toplamda %52’si ekonominin bir yıl içerisinde Çok daha kötü/Daha kötü olacağını ifade etti. Ekonominin önümüzdeki bir yıl içerisinde Çok daha İyi/Daha iyi olacağını düşünenlerin oranı ise yine %22 olarak karşımıza çıkıyor. Ekonominin bir yıl içerisinde değişmeyeceğini düşünen katılımcıları oranı ise bu zamana kadar gördüğümüz en yüksek seviye olan Şubat ayındaki %20 seviyesi ile eşit.

YORUM

Vatandaş, ekonominin geleceğine ait beklentileri oluştururken genellikle döviz kuruna bakıyor. Güçlü TL güveni artırıyor. Eğer TCMB faiz artırımı sonrası kur istikrar kazanırsa, ekonomik güven de iyileşebilir. Fakat, tüm  Türkiye ve dünyada Covid-19’da ikinci dalga kaygısı yükselirken, bizde bunun üstüne Ekim’e yığılan vergi, sosyal sigortalar primi ve kredi faiz ödemeleri ufku karartırken, TL’nin değer kazanması özel tüketimi canlandırmaya yeter mi diye soruyoruz.

Kaynak: ParaAnaliz